Көмір экспорты көлемдік мәнде 21%, ақшалай мәнде екі есе өсті

Биылғы жылдың қаңтар–шілде айларында Қазақстанда 66,4 млн тонна тас көмір, қоңыр көмір және көмір концентраты өндірілді, бұл 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 5,8% артық.

Сектор өндірісінің 92,6%-ы тікелей тас көмірден алынды: 61,5 млн тонна. Оның ішінде жылу көмірін өндірісі 9,3 млн тоннаны, кокстеу 4,5 млн тоннаны құрады. Қоңыр көмір (лигнит) 2,6 млн тоннаны, көмір концентраты 2,3 млн тоннаны құрады.

Өңірлер бойынша өндірістің ең үлкен көлемі дәстүрлі түрде Павлодар облысына тиесілі: 39 млн тонна, былтырғыдан 5% артық. Одан кейін, күткендей, Қарағанды облысы: 21,3 млн тонна.

Анықтама үшін: жалпы 2021 жылы еліміздің кәсіпорындары 116,2 млн тонна көмір алды, бұл бір жыл бұрынғыдан 2,5% артық.

2022 жылдың қаңтар–маусым айларының қорытындысы бойынша, Қазақстан көмірге деген сұранысты (ішкі нарықта сату және экспорт) толығымен дерлік қанағаттандырды. Көмір ресурстарының 30%-ға жуығы экспортқа шығарылды: құны 457,4 млн АҚШ долларына 16,4 млн тонна. Өсім физикалық мәнде 20,8%, ақшалай түрде 2,1 есе болды.

Қазақстан ТМД елдеріне тас көмірдің ең көп көлемін жеткізді: 156,2 млн АҚШ долларына 10,9 млн тонна. Атап айтқанда, жалпы экспорт көлемінің 62,2%-ы Ресейге тиесілі. Үш негізгі импорттаушылардың қатарына Қырғызстан мен Өзбекстан да кірді.

ТМД-дан тыс елдерге Қазақстан 301,2 млн АҚШ долларына 5,4 млн тонна көмір экспорттады. Мұнда Швейцария негізгі тұтынушы: 3,7 млн тонна, жылдық 73,1% өсім.

ҚР ИИДМ облыстар мен республикалық маңызы бар қалалар жағдайында 2022-2023 жылдарға арналған көмірге сұраныс жоспарын қалыптастырды. Бюджеттік ұйымдар мен тұрғындар үшін көмірді алдын ала дайындауды көздейтін жол картасы әзірленді. Жоспар бойынша тұтыну көлемі шамамен 9,6 млн тоннаны құрайды, оның 2,6 млн тоннасы бюджеттік секторға, 7 млн тоннасы халыққа тиесілі. Биылғы жылдың 7 айында халық пен бюджеттік ұйымдарға 4,5 млн тонна жөнелтілді, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10% артық.

Сонымен қатар, өткен жылғы халыққа арналған әлеуметтік көмірді арнайы тарифтер бойынша экспорттау фактілерін ескере отырып, көмірді автомобиль көлігімен әкетуге тыйым салу туралы бұйрық әзірленді. Теміржол көлігінде ешқандай шектеулер жоқ.