Бидай экспортынан түсетін қаражат 34 пайызға артқан

Қазақстан 2022 жылы бидай экспорттауда рекордық көрсеткіштерге жетіп, экспорттық жеткізілімдер бағасы 10%-ға өсіп, бидайдан түсетін пайданы 34% көтерген. Бұл жайлы energyprom.kz сайты жазады.

2022 жылдың қаңтар-желтоқсан айларында Қазақстан 1,9 миллиард долларға 6,3 миллион тонна астық сатқан. Өсім физикалық мәнде 9,7%, ақшалай түрде 33,8% құрады.

Экспорттың басым бөлігі ТМД елдеріне жіберілді: 4,7 млн тонна – бір жыл бұрынғыдан 12,1%-ға артық. Мұнда негізгі көлем Өзбекстанға жөнелтілді: 824,8 млн АҚШ доллары сомасында 3 млн тонна астық. Үздік үштікке Тәжікстан мен Түркіменстан да кірді.

ТМД-дан тыс елдерге 1,7 млн тонна бидай мен меслин жеткізілді, бұл 2021 жылғы қаңтар-желтоқсанмен салыстырғанда 3,5%-ға артық. Мұнда экспорттың басым бөлігі Ауғанстанға тиесілі: 686,7 мың тонна 194,3 миллион АҚШ доллары. Үздік үштікке Иран мен Италия да кірді.

2022 жылдың желтоқсан айының соңында бидай мен меслиннің экспорттық бағасы өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1,1%-ға және 10%-ға өсті. Бір қызығы, егер ТМД елдері бойынша баға жылдық динамика бойынша 2,8%-ға өссе, басқа елдер үшін бірден 24,6%-ға өсті.

Бұл ретте Қазақстан Республикасында сектордағы селекционерлердің жұмысы нәтижелі болған. АШМ мәліметі бойынша, Бараев атындағы астық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығының ғалымдары астықтың «Таймас» жаңа сортын жасап шығарған.

Сорт мемлекеттік сынақтан сүрінбей өтіп, патентке ие болды, енді басым тұқым түрінде таратылады.
Ағымдағы жылдың қаңтар айында астық және бұршақ дақылдарын өсіру және тұқым шаруашылығы саласындағы негізгі капиталға инвестиция 14,8 млрд теңгені құрады, бұл өткен жылдың қаңтарымен салыстырғанда құндық мәнде 14,9%-ға артық.

Күрделі салымдардың ең көп көлемі, күткендей, елдің негізгі астық қоймаларына түсті: Солтүстік Қазақстан (5,8 млрд теңге, ақшаның жылдық өсімі – 2,1 есе), Ақмола (3,9 млрд теңге, минус 8,1%) және Қостанай (3 млн теңге, минус 7%) облыстары.

Алайда Астық одағы өкілдері биыл бидай бағасы арзандап кетті деп дабыл қағып отыр. Оған Ресейден келетін арзан бидай себеп.