Кореялық танымал «Игра в кальмара» (Squid Game) сериалының екінші маусымы Netflix платформасында жарық көрген сәттен бастап рекордтық қаралым жинап, әлем көрермендерінің назарын өзіне аударды. Алайда бұл жолы сериал тек драмасы мен шиеленісімен емес, ондағы балалық шақтан таныс ойындарымен қазақстандық көрермендердің қызу талқысына түсті. Тіпті кей ойындар қазақтың ұлттық ойындарына қатты ұқсайтыны айтылып, әлеуметтік желілерде кеңінен тарады.
«Бисогчики» – «Асық ату»
Сериалдың төртінші сериясында кейіпкерлер командаларға бөлініп, бес түрлі балалық ойыннан тұратын жарысқа қатысады. Соның бірі – «Бисогчики» (ұшатын тас). Бұл ойында ойыншылар алыстағы тасты немесе белгіні дәлдеп, басқа таспен ұрып құлатуы керек.
Қазақстандық көрермендер бұл ойынды бірден «Асық ату» ойынына ұқсатып, пікір білдірді. Шынында да, асық ойыны да дәлдік пен көздің мергендігін қажет етеді. Әдетте балалар шеңбер ішіне тізіп қойған асықтарды «сақа» асықпен атып, шеңберден шығаруы тиіс.
Ұқсастығы: нысанды дәл атып құлату. Айырмашылығы: сериалдағы тас – тегіс, біркелкі, ал асық ойынында әртүрлі өлшемдегі малдың асығы қолданылады.
«Конги» – «Бестас»
Сол эпизодтағы тағы бір ойын – «Конгинори» (немесе қысқаша «Конги») деп аталады. Бұл – Корея мен Жапония секілді Азия елдеріне ортақ дәстүрлі ойын. Ережесі бойынша ойыншы бір тасты жоғары лақтырып, жердегі басқа тасты тезірек іліп үлгеруі керек.
Бұл ойын қазақтың «Бестас» ойынына өте ұқсас. «Бестас» — қыз балалар жиі ойнайтын ойын. Ойын барысында бес тас қолданылады:
- бірін лақтырғанда, екіншісін іліп үлгеру керек,
- кейін «арка» жасап өткізу,
- барлығын қолдың сыртымен ұстап алу секілді күрделене береді.
Яғни, қозғалыс, үйлесім, назар, дәлдік – бұл ойындардың ортақ сипаттары.
Джеги мен ләңгі
Сериалда қысқа ғана эпизодта көрсетілетін «джеги» ойыны да назардан тыс қалмады. Көрермендер оны қазақтың ләңгі тебу ойынына ұқсатты. Расында да, джеги – Кореяда кең тараған допсыз футбол сынды ойын, ал ләңгі – қорғасынды теріге тігіп немесе жапсырып, аяқпен теуіп ойнайтын балалар ойыны.
Қазақ көрермендерінің реакциясы
Көптеген қазақстандықтар бұл ұқсастықтарға таңғалып, әлеуметтік желілерде пікір қалдырды: «Бұл біздің асық ату ғой!» «Бестасты біз әжелерімізден үйренгенбіз»
«Корея бізден алды ма?»
Дегенмен, сарапшылар мен мәдениеттанушылар бұл ойындардың ұқсастығы – Орта Азия мен Шығыс Азия халықтарының дәстүріндегі ортақ элементтердің көрінісі болуы мүмкін екенін айтады.
Мәселен, дөңгелек ішіндегі нысанды ату, кішкене заттарды іліп алу, қимыл мен дәлдікті дамытуға арналған ойындар – адамзаттың балалық тәрбиесінде ежелден қолданылып келе жатқан үлгілер. Бұл – тек қазақ пен корейге ғана емес, көп халыққа ортақ бола алатын мәдени кодтар.
