2025 жылы республикалық бюджеттен сыртқы үкіметтік борышты өтеуге 1,7 трлн теңге жұмсалады. Ал борышқа қызмет көрсетуге 344 млрд теңге қарастырылған. Бұл туралы Қаржы министрлігінің Кursiv.Мedia-ның ресми сауалына берген жауабында жазылған. «2025 жылға арналған республикалық бюджетте сыртқы үкіметтік борышты өтеуге 1 703,3 млрд теңге, үкіметтік сыртқы борышқа қызмет көрсетуге – 344,0…
Қазақстан банктері шетелдіктерге банк картасын ашудан бас тартып жатыр. Мәселен «Нұрбанк» техникалық жұмыстарға сілтеме жасап, бейрезиденттерге карта шығаруды тоқтатты. «ҚР резиденті емес тұлғалар үшін төлем карталарын шығаруды уақытша тоқтата тұрғанымыз туралы хабарлаймыз», – делінген банк ақпаратында. Карта шығару қашан қайта жанданатыны белгісіз. Өткен аптада Ресейлік РБК басылымы Kaspi Bank пен…
Мәжіліс депутаттары Үкіметтің қосымша құн салығын көтеру ұсынысын кәсіпкерлермен талқылау керек деп пайымдайды. Өйткені ҚҚС мөлшерін бірден көтеріп жіберсе, көлеңкелі бизнестің үлесі артпақ. Журналистер депутат Еділ Жаңбыршиннің есіне былтыр Мәжіліс ҚҚС-ты 12%-ға 16 пайызға дейін көтеру ұсынысын өткізбей қойғанын салып, енді ҚҚС қаншаға көтерілу мүмкін екенін сұрады. Кәсіпкерлердің пікірі ескерілуі…
2024 жылы республикалық бюджеттің шығысы кірісінен 3,6 трлн теңгеге асып түскен. Былтыр ел бюджетіне жалпы 20,2 трлн теңге кіріс түседі деп жоспарланғанымен, тек 19,6 трлн теңге ғана кіріс кірген. Жоспар 97%-ға орындалған. Ал республика бюджетінің шығыны 23,1 трлн теңгені құрайды. 2024 жылы ел бюжетіне 10 шақты рет түзету енгізген Үкімет…
Үкімет кеңейтілген отырысында Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин қосымша құн салығының (ҚҚС) тіркеу шегін және мөлшерлемесін көтеруді ұсынды. Оған не себеп және салық көтергеннен бюджетке қанша қаржы түседі? Kursiv.Мedia сарапшылардан сұрап көрді. Үкімет кәсіпкерлер пікірін ескеруі керек Мемлекет бюджеттегі тапшылықты жауып, қазынаны толтыру үшін қосымша құн салығын көтермекші. Қаржы сарапшысы…
Енді ірі ұлттық жобаларға Ұлттық қордан жұмсалатын қаржы көлемі шектелмек. Жобаға қажет қаржының тек 50%-ы Ұлттық қордан алынуы тиіс. Қалғанына жоба акционері не өз қаржысын жұмсауы, не банктерден қарыз алуы қажет. Ұлттық экономика министрлігі Ұлттық қордан қаржыландыру ережелеріне осындай өзгеріс енгізбек. «Жобалардың сапасы мен тұрақтылығын арттыру үшін қаржыландыру шарттары өзгерді.…
Қаржы министрлігі Қазақстан қор биржасына 13,92% жылдық мөлшерлемемен 35,0 млн ұзақмерзімді қазынашылық мінддетемелерін шығарды. Қарызды жабу мерзімі 8,6 жыл деп көрсетілген. Нарықтағы сауда нәтижесінде ведомство 31,1 млрд теңге қаржы тартты. Биржаға орналастырылған құнды қағаздардың 11,4%-ын банктер, 88,6%-ын басқа құрылымдық инвесторлар сатып алған. Осы айда ведомство үшінші рет нарыққа қазынашылық міндеттемелерін…
Қазақстандықтардың Бірыңғай зейнетақы жинақтаушы қорында жинақталған қаржысы нарықтық шарттармен стратегиялық маңызды жобаларға жұмсалуы мүмкін. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметтің кеңейтілген отырысында осындай тапсырма берді. «Сондай-ақ экономикалық қайтарымы жоғары стратегиялық жобаларды жүзеге асырған кезде Бірыңғай зейнетақы жинақтаушы қорынан нарық шарттарына сай «ұзақ мерзімге берілетін» қаржыны анағұрлым белсенді тартуға болады», – деді Тоқаев.…
Қазақстан үкіметі қосымша құн салығын қаншаға көтеретінін әлі анықтамаған. Десе де, ҚҚС-ты 16-20 пайызға дейін көтеруі ықтимал. Қосымша құн салығы көтерілсе, тауар мен қызмет бағасы 6-7% қымбаттауы мүмкін. Алайда Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин Үкімет халықтың қалтасына қатты салмақ түсірмеуге тырысады деп уәде берді. «ҚҚС мөлшерлемесі қандай болатынын әлі шешкен…
2024 жылы Ұлттық қордан жалпы 6,3 трлн теңге қаржы алынған. Оның 5,6 трлн теңгесі – қордан тікелей алынған трансферттер болса, 467 млрд теңгесіне акциялар сатып алынған. Инфрақұрылымдық жобаларды қаржыландыру үшін 238 млрд теңгеге квазимемлекеттік сектордың облигациялары сатып алынды. Бұл туралы Үкімет отырысында Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов мәлімдеді. Қазір Ұлттық…
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметтің кеңейтілген отырысында мемлекеттен қаржылай көмек алған екінші деңгейлі банктердегі ақшаны кері қайтаруды Ұлттық банкке тапсырды. «Бір нәрсені атап өткім келеді: банктер Үкіметтің, соның ішінде халықтың жауы емес. Бірақ диалог негізіндегі әділ серіктестік орнауға тиіс. Кезінде сіздерге көмектестік, енді сіздердің кезектеріңіз келді», – деді президент. Тоқаевтың айтуынша, 2017 жылдан бастап…
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев «Самұрық-Қазына» қорын реформалау керек деп мәлімдеді. Өйткені қорды жетілдіру жұмысы баяу жүріп жатыр Бұл бағытта бірқатар шаруа атқарылғанымен, оны сәтті деп атамады. Қор жұмысын реформалау мәселесі ақпан айында талқыланбақ. «Бұл маңызды міндет. Жұмыс жақсы жүріп жатыр деп айту қиын. Қордың қызметін ақпан айында арнайы талқылайтын боламыз», –…
Қазір валюта бағамының тұрақтылығын қамтамасыз ету – ең маңызды міндет. Бүгін Үкіметтің кеңейтілген отырысында Тоқаев осылай деп, Ұлттық Банкке арнайы тапсырма берді. «Жұмыс қалыпты режимде жүргізіліп жатыр, бірақ, әрине, сұрақтар бар. Бірінші кезекте ұлттық валютаның құбылмалылығын көріп отырмыз. Сарапшылар америкалық доллардың нығаюына байланысты теңге курсы қысым жасалады деп күтеді. Валюта…
Халыққа берілетін кредит көлемін азайту мақсатында Ұлттық Банк арнайы шараларды қолға алмақшы. Үкіметтің кеңейтілген отырысында бұл туралы Тимур Сүлейменов мәлім етті. Ұлттық Банк басқарма төрағасының сөзінше, халыққа берілетін кредиттер өсімі 24%-ды құрады. Оның ішінде тұтынушылық кредиттер 34,5%-ға өскен. «Халықтың шамадан тыс берешегін болдырмау үшін қаржы реттеушілері, Үкімет пен парламенттің ортақ…
2024 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстан экономикасының өсімі 4,8%-ды құрады. Үкіметтің кеңейтілген отырсында ҚР Премьер-Министрі Олжас Бектенов осылай мәлімдеді. Бұл үкіметтің 6%-дық межесінен біршама төмен. «Ауыл шаруашылығында 13,7 пайыз, құрылыста 13,1, саудада 9,1, көлік бойынша 8,5 пайызға дейін өсім болды. Өңдеу өнеркәсібінің көлемі 5,9 пайызға ұлғайды. Аграрлық сектор мен өңдеуші салада…
Қазақстаннан ұлттық валютада кез келген соманы шығаруға рұқсат етілген. Алайда Еуразиялық экономикалық одақтан (ЕАЭО) тыс жерге шықсаңыз және қолыңызда 10 000 АҚШ долларына балама сома (теңгеде) болса, оны декларациялау керек. Бұл туралы Кедендік бақылау департаменті Саудалық емес айналым басқармасының бас сарапшысы Қуат Қалдашев «Білген абзал» бағдарламасында айтты. Яғни, мемлекетке хабарлау…
Қазақстандағы айырбастау орындарында рубль саудасының теріс мәні тіркелді. Ұлттық банктің мәліметінше 2024 жылы рубльдің саудасы 9,0 млрд теңгені құрады. Былтыр осылайша қазақстандықтардың Ресей валютасын сатып алуға қарағанда, сатуы әлдеқайда басым болды. 2024 жылдың тек 5 айында рубль саудасында оң динамика байқалғанымен, қалған 7 айында теріс мәнді көрсетті. Қаңтар, ақпан, тамыз,…
Енді кредитке өтініш бергенде оны растау уақыты ұзаруы мүмкін. Қазір Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі осындай ұсынысты талқылап жатыр. Бұл туралы Бірінші кредиттік бюро директоры Руслан Омаров айтты. «Мәселен, сізге несие береді. Бірақ ол несиенің ақшасын белгілі бір уақыттан кейін ғана аласыз. Бұл алаяқтықты азайту үшін де қажет. Алаяқтар…
Қазақстанда микронесие алатындар саны азайды. 2025 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша, жалпы несие портфеліндегі үлесі 36%-ға азайып, 89,2 млрд теңгені құрады. Бұл туралы Бірінші кредиттік бюро басшысы Руслан Омаров мәлімдеді. Омаровтың сөзінше, бұған Ұлттық Банктің кейбір ойыншылардың лицензиясын тоқтата тұруы немесе лицензиясын алып қоюы тәрізді қатаң шаралары әсер еткен. Микронесие…
Желтоқсан айында қазақстандықтардың долларға деген сұранысы қатты төмендеп кетті. Ұлттық банктің ресми дерегі бойынша, желтоқсанда айырбастау пункттері 176 млрд теңгеге доллар сатқан. Ал қараша айында бұл көрсеткіш 228 млрд теңгеден асқан еді. АҚШ валютасына деген сұраныс осылайша бір айда 27%-ға құлдыраған. Ал 2023 жылдың желтоқсанымен салыстырғанда сұраныс 34,8%-ға төмендеген. Өңірлер…
2024 жылы 238 млрд цифлық теңге шығарылып мемлекеттік органдардың ақпарттық жүйелерімен интеграцияланған. Бұл Ұлттық Банктің «Ұлттық цифрлық қаржы инфрақұрылымын дамыту туралы» жылдық есебінде жазылған. Банк цифрлық теңге жобасын цифрлық қаржы инфрақұрылымын дамыту бағларламасы аясында қолға алған. Одан бөлек, ашық API арқылы қатысушылар мен қызметтерді жеткізушілер арасында қауіпсіз дерек алмасу мен…
Қаржылай қор дегеніміз не? «Айлықтан міндетті түрде ақша алып қойып, қор жинау керек» деген кеңесті жиі естиміз. Әлдене бола қалса бір жыртықты жамау үшін қажет болады. Ақшалай қор керек дейтін себебі сол. Жинақтың басқа түрлерінен айырмашылығы — ол қол астында тұрады. Яғни керек бола қалса алу оңай. Қорды қалай жинауға…
Қазір экономикалық ахуал тұрақсыз. Сондықтан инвестиция салғанда жеті рет өлшеп, бір кеспесе болмайды. Қолда бар ақшаны 2025 жылы қайда салған жөн? Қазақстандықтар нені ескеруі керек? Қандай инвестиция құралдары сенімді? Бүгінгі материалымызда осы тақырыпты қозғаймыз. Елдегі экономикалық жағдай қалай болып жатыр? Ең алдымен осы сұраққа жауап іздеуіміз қажет. Өйткені қолда тұрған…
2024 жылы Қазақстандағы шағын және орта бизнестің көңіл-күйі құбылмалы болып, IV тоқсанда іскерлік белсенділік төмендеген. Десе де ШОБ өкілдерінің 2025 жылдан үміті көп. Қолайлы макроэкономикалық саясат пен сыртқы факторлардың тұрақтылығы бизнестің өсуіне жағдай жасауы мүмкін. Бірақ қаржының аздығы мен сұраныс динамикасы бизнестің ұзақмерзімді жоспарларын жүзеге асыруға әсер ететін негізгі фактор…
