Жаңалықтар

Алматы көшелерінде Changan-ның кезекті кроссовері көбейді. Ол – Changan X5 Plus. Көлік көпті сымбатты түрі мен қолжетімді бағасымен жаулауда. Көлікке сұраныс артқанын байқаған қос бірдей отандық автоблогер Қытай маркісіне шолу жасап үлгерді. Біз де өз кезегімізде модель туралы ізденіп көрдік.

Oshan X5-тен Changan X5 Plus-ке дейін

Changan X5 Plus су жаңа модель емес. Нарықта жүргеніне 5 жыл болды. Алғаш 2020 жылғы шілдеде Chengdu автосалонында Oshan X5 деген атаумен таныстырылып, ресми түрде 2020 қарашада Қытай нарығына сатылымға шығарылды. Алайда көлік сатылымы өндірушілерді қуанта қоймады. Кей деректерде 2024 жылы 60 мың данасы сатылғаны айтылады. Алайда алдын ала сатылымда минутына мыңдаған көлік...

Киев орталығына жүздеген адамдар жиналып, шеруге шықты. Дәл осындай наразылық акциялары Львов, Днепр және Одессада өтті. Украиналықтар ел президенті Владимир Зеленскийдің жемқорлыққа қатысты жаңа заң қабылдағанына қарсы деп жазады BBC.

Ресей Украинаға басып кіргелі бері ел үкіметіне қарсы өткен ең ірі акция болды. Жиналғандар қолына «Біз автократияны емес Еуропаны таңдадық», «Менің әкем бұл үшін өлген жоқ» деген тәрізді жазулар ұстап шыққан.

Зеленский қандай заң қабылдады?

22 шілдеде Украинаның Жоғары Радасы Жемқорлыққа қарсы ұлттық бюро мен Жемқорлыққа қарсы арнайы прокуратураны елдің Бас прокуратурасына бағынышты ету туралы заң жобасын қабылдауға дауыс берді. Сол күні кешке Зеленский құжатқа қол...

Германиялық Mercedes-Benz Microsoft компаниясымен келісімге қол қойды. Бұл келісім аясында бренд өз автокөліктеріне MB.OS операциялық жүйесін енгізеді.

Motor1 порталының хабарлауынша, MB.OS жүйесіне Microsoft Intune және Microsoft Teams сервистерімен қатар, жасанды интеллектіге негізделген 365 Copilot жүйесі де орнатылады.

Компанияның мәліметінше, жаңа автокөліктер енді толыққанды жұмыс кеңістігіне айналады, яғни жүргізуші рөлде отырып-ақ мессенджерлер арқылы хабарламаларға жауап бере алады. Сондай-ақ Microsoft Teams платформасы арқылы бейнеконференцияларға қатыса алады. Айта кету керек, бұл функция барлық елде қолжетімді болмайды. Өйткені кейбір мемлекеттерде жол үстінде бейнебайланысқа тыйым салынған. Ал бейнеконференция аяқталысымен, бұл функция автоматты түрде сөнеді. Бұл кез келген тәуекелді болдырмауға мүмкіндік береді. Бұған қоса, пайдаланушы...

Ұлттық банк декреттік демалыстағы әйелден 17 млн теңге өндіріп алғысы келеді. Азаматтық істі 2025 жылдың 22 шілдесінде апелляциялық сот алқасы қарады. Ұлттық банк жауапкер Ақмарал Төкен магистратурада оқу туралы келісімшарт бойынша өз міндеттемелерін орындамаған деп есептейді. Ал Төкеннің қорғаушылары банктің өзі келісімшартты орындауға жағдай жасамағанын алға тартып отыр.

Ұлттық банк ұстанымы

Бірінші сатыдағы сот Ақмарал Төкеннен 17 млн теңге өндіру туралы шешім шығарған.

«Жеке тұлғаларды біз оқытып, оқуының екі жылдық ақшасын төлейміз. Стипендия береміз. Стипендиясы адамның жалақысы секілді 700 мың теңгеден асады. Ол екі жыл бойы төленді. Оқу шартының талабы бойынша магистрант егер бізде...

Қазақстандық актер Берік Айтжанов 2025 жылғы Global OTT Awards халықаралық сыйлығының «Үздік актер» аталымына үміткер ретінде таңдалды. Айтжанов бұл номинацияға Salem Entertainment студиясы түсірген 4°C сериалының басты рөлі үшін енген.

Global OTT Awards — әлемнің әр түкпіріндегі үздік стриминг жобалар мен актерлік жұмыстарды марапаттайтын беделді халықаралық сыйлық. Марапаттау рәсімі 24 тамызда Оңтүстік Кореяның Пусан қаласында, Busan International Film Festival аясында өтеді. Шараны Корея үкіметі мен Korea International Streaming Festival ұйымдастырып отыр.

Айтжанов бұл номинацияда Пак Бо-гом (GOOD BOY), Джу Джи-хун (The Trauma Code: Heroes on Call) және Бай Цзинтин (The First Frost) сынды танымал актерлермен қатар аталған.

Global...

Қазақстанда жүк тасымалдаушы ұлттық әуе компаниясы құрылады. Бұл бастама әуе жүк тасымалы нарығының тұрақты өсімімен байланысты қолға алынып отыр. Қазіргі кезде әлемде әуедегі жүк тасымалының жылдық көлемі 57,7 миллион тоннаны құрайды, оның 15%-ы Қазақстанның әуе кеңістігі арқылы өтеді.

Бұл мәселе Үкімет отырысында қаралып, Премьер-министр Олжас Бектенов ұлттық жүк әуе тасымалдаушысын құру бойынша дайындық жұмыстарын жеделдетуді тапсырды.

Алғашқы рейс – 2026 жылы

«Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қорының басқарма төрағасы Нұрлан Жақыповтың айтуынша, бастапқы кезеңде үш әуе кемесі жалға алынады, кейіннен флот 10 ұшаққа дейін ұлғайтылады.

Алғашқы жүк рейсі 2026 жылдың басында іске қосылады деп жоспарлануда. Жобаның табысты болуы үшін...

Әлемге әйгілі жасыл алып — Шрек мультфильмінің кейіпкері шын өмірде өмір сүрген адамнан алынған ба? Оның прототипі ретінде палуан, ерекше келбетімен, «Француз періштесі» деген лақап атпен танымал болған Морис Тийе.

Балалық шағы

Морис Тийе 1903 жылы 23 қазанда Ресейдің Орал өңірінде дүниеге келген. Әкесі теміржол инженері, анасы мұғалім болған. Бала күнінде Морис өте сымбатты болғаны соншалық — оны «періште» деп атаған. Алайда 1917 жылғы Қазан төңкерісінен кейін анасы екеуі Францияға қоныс аударып, Реймс қаласына көшеді.

17 жасында Морис денесінде біртүрлі өзгерістерді байқай бастайды — аяқ-қолы мен басы ісініп, өзгеріске ұшырайды. 19 жасында оған сирек кездесетін акромегалия диагнозы...

15 тамызынан бастап Қазақстанда такси көліктеріне қойылатын жаңа талаптар күшіне енеді. Осыған байланысты «Комфорт» тарифінен бірнеше танымал автокөлік моделі алынып тасталады. Олардың қатарында Chevrolet Cobalt та бар.

Бұл көліктер, жабдықталуына не шығарылған жылына қарамастан, енді осы сегментте тапсырыс орындай алмайды.

15 тамыздан бастап «Комфорт» тарифіне қосуға тыйым салынатын модельдер:

Яндекс Такси өкілдері «Курсивке» берген түсініктемесінде егер көлік 15 тамызға дейін тіркеліп, кем дегенде бір тапсырыс орындаған болса, оған жаңа ереже әсер етпейтінін айтты, яғни «Комфорт» тарифіне қатысуы жалғасады. Ал жоғарыда аталған модельдер 15 тамыздан кейін тіркелсе, тек «Эконом» және «Жеткізу» тарифтерінде ғана...

Түркістан облысы Шардара ауданында орналасқан Шардара су қоймасының жағалауында орналасқан демалыс аймағында санитарлық нормалар сақталып, қауіпсіздік шаралары ретке келтірілді. Бұл туралы облыс әкімдігінің баспасөз қызметі хабарлады.

Бұдан бұрын әлеуметтік желіде Шардара су қоймасының жағалауында орналасқан демалыс аймағында тазалық талаптары сақталмай, қоқыс шашылып жатқаны туралы бейнематериал жарияланған еді. Артынан демалушылар мен кәсіпкерлерге әкімшілік айыппұл салынған. Олар әкімшілік құқықбұзушылық туралы кодекстің «Ұсақ бұзақылық» бабымен жауапқа тартылған болатын. 

Араға апта салып жағажай ретке келтірілгені жөнінде ресми ақпарат тарады. 

Облыс әкімдігінің мәліметінше, жағажайда осыған дейін анықталған кемшіліктер жойылған, демалушыларға қолайлы жағдай жасалған. Бұған көз жеткізу үшін араға апта салып облыс әкімі Нұралхан Көшеров...

Halyk Bank Өзбекстанның танымал төлем қосымшасы – Click компаниясының 49% акциясын сатып алды. Бұл мәміле үшін банк 176,4 миллион доллар төлейді. Өз кезегінде Click компаниясының иелері Halyk Bank-тің Өзбекстандағы еншілес ұйымы – Tenge Bank-тің 49% үлесін 60,76 миллион долларға сатып алады.

Бұл мәміле Halyk пен Click-тің Өзбекстан нарығында бірлесе жұмыс істеуіне жол ашпақ. Бірақ екі компания да өз алдына бөлек ұйым болып қала береді.

Click деген қандай компания?

Click – Өзбекстандағы ең танымал төлем жүйелерінің бірі. Қазір оның 20 миллионнан астам қолданушысы бар. Компания төлем жасау, ақша аудару, несие төлеу, сақтандыру, жеткізу, автоқызметтер сияқты түрлі қызметті қолдануға...

Қазақстанның Ұлттық қоры 2024 жылы 4,6 млрд АҚШ долларына тең инвестициялық табыс тапты. Оған Ұлттық банктің инвестициялық стратегияны қайта қарап, жоғары кірісті қаржы құралдарының үлесін 20%-дан 40%-ға дейін ұлғайтуы, сондай-ақ 2023 жылы баламалы құралдар портфелін енгізуі ықпал еткен.

Қор активтерінің жалпы құрылымы қандай?

2024 жылдың соңында Ұлттық қордың жиынтық активтері 66,2 млрд АҚШ долларына жетті. Оның 58,8 млрд доллары – валюталық портфель болса, 7,4 млрд доллары теңгедегі активтерге тиесілі.

Валюталық активтердің негізгі бөлігі шетел нарықтарындағы қаржы құралдарына инвестицияланған. Ал теңгедегі қаражат қазақстандық эмитенттердің бағалы қағаздарына және шоттардағы қалдықтарға орналастырылған.

Сонымен қатар Ұлттық қордың актитері жина...

23 шілдеде теңге бағамы ары қарай әлсіреп, долларға шаққанда курс бағамы 538,9 теңгеге жетті. 22 шілдемен салыстырғанда ұлттық валюта бірден 4-5 теңгеге арзандап, антирекорд орнатты.

Бұған дейін 17 шілдеде доллар бағамы 533 теңгеге дейін нығайған еді. Ал кеше ресми бағам бойынша теңге курсы 531 теңгеден, ал айырбастау пункттерінде 533-534 теңгеге сатылған еді.

Ал айырбастау пункттерінде америкалық валюта бағамы 539,5-540 теңгеден саудаланып жатыр.

Астанадағы пункттерде долларды сатып алу 534-536 теңгеден, ал сату 540-543 теңгеден тіркелді.

Теңге бағамының 540-қа дейін жететіні туралы бұған премьер-министр Олжас Бектенов айтқан . Үкімет отырысынан кейінгі жиында ол 2026 жылғы...

Ғылым және жоғары білім министрлігі 25 шілдеде тамыз айында өтетін ҰБТ-ға қатысу үшін өтініш қабылдау басталатынын хабарлады.

Өтінім қабылдау 5 тамызға дейін жалғасады. ҰБТ-ға тіркелу Ұлттық тестілеу орталығының сайтында app.testcenter.kz жүргізіледі. Тестілеудің өзі 10-14 тамыз аралығында өтеді.

Тамыздағы ҰБТ шекті балл жинай алмаған талапкерлердің тестілеуден қайта өтіп, ЖОО-ға ақылы негізде түсу мүмкіндігі болуы үшін өткізіледі. Өтініш беру кезінде тест тапсырушылар ҰБТ өткізілетін орынды, күнді және уақытты өздері таңдайды.

Негізгі ҰБТ-ға қатысқан талапкерлер бейіндік пәндер комбинациясын тамыз тестілеуінде өзгерте алады.

Тамыз айындағы ҰБТ-ға кім қатыса алады:

Голливуд жұлдызы, аты-аңызға айналған актер Брюс Уиллис деменция (маңдай-шекелік деменция) диагнозымен күресіп жатқанына бір жылдан асты. Алайда ауру асқындай түскен: жақындарының айтуынша актер жүруден, оқудан және сөйлеуден мүлде қалған.

70 жастағы Уиллис қазір зейнетте, отбасымен бірге тұрады. 2023 жылдың ақпанында оған аталған диагноз қойылған. Алғашқы мәлімдемелерде бұл дерт оның сөйлеу қабілетіне әсер еткені айтылған еді. Алайда кейінірек туыстары аурудың одан әлдеқайда ауыр екенін ашық жеткізді.

Актердің жары Эмма Хемминг-Уиллис диагноз қойылғаннан кейін дәрігерлер тарапынан ешқандай нақты нұсқаулық берілмегенін айтып, бар ақпаратты өз бетімен іздеуге мәжбүр болғанын жеткізді.

«Бізге диагноз қойды да, үйге қайтарды. Үміт те...

Биыл жыл басынан бері Қазақстанда 11 мыңнан астам сайт жұмысын тоқтатты. Оның басым көпшілігі сот шешімінсіз, тіпті ешқандай ескертусіз жүзеге асқан. Яғни, сайт бір күнде ашылмай қалады. Мұндай деректерді талдау мен жинауды Maqsut Narikbayev University журналистика мектебінің студенттері әзірледі.

Олар елдегі интернет-цензура қалай жұмыс істейтінін зерттеп, оның ауқымды әрі барынша жабық сипат алғанын анықтап көрген.

Сайт жоғалады — себебі айтылмайды 

Мысалы, youth.kz сайты адам құқықтары туралы жастарға ақпарат беріп отырған ресурс, алайда, сайт аяқ астынан ашылмай қалған. Жоба командасы ешқандай хат, ескерту немесе сотқа шақырту алмағанын айтады.

Кейін белгілі болғандай, сайт бұғатталған. Бірақ не үшін екенін ешкім...

Қазақстан Ұлттық қоры 2024 жылы 4,6 млрд АҚШ доллары көлемінде инвестициялық табыс тапты. Бұл – қор активтерінің 7,59%-дық табыстылығы нәтижесінде қол жеткізілген көрсеткіш. Ұлттық қордың Президент Жарлығымен бекітілген ресми 2024 жылғы аудиттелген есебі жарияланды.

2024 жыл нәтижесінде қор активтері шамамен 66,2 млрд долларға жетті. Оның ішінде валюталық портфель – 58,8 млрд доллар болса, ал теңгедегі активтер 7,4 млрд долларға тең.

Шығыстар мен трансферттер

былтыр Ұлттық қордан жалпы 6,3 трлн теңге алынған. 5,6 трлн теңгесі тікелей трансферт түрінде аударылса, 705 млрд теңге қазақстандық эмитенттердің қаржы құралдарын сатып алуға жұмсалды. Оның ішінде:

Қаржы министрлігінің жоспарланған көлемнен артық бағалы қағаздарды нарыққа шығару салдарынан бюджетке миллиардтаған шығын әкелуі мүмкін. Бұл жайлы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің қызметіне тексеріс жүргізген Жоғары аудиторлық палатадан хабарлайды.

«2021-2023 жылдардың кейбір айларында эмиссиялық бағалы қағаздар бастапқыда жоспарланған көлемнен артық шығарылғаны анықталды. Алайда республикалық бюджеттің бақылау шотында қаражат болады деп болжанған. Бұл бюджеттің 124 млрд теңгеден астам ықтимал шығындарына әкелді», – деп жазылған аудиторлық палата хабарламасында.

Осыған байланысты Жоғары аудиторлық палата Қаржы министрлігіне мемлекеттік қазынашылық міндеттемелерді шығару, орналастыру, айналысқа қосу, қызмет көрсету және өтеу ережесіне өзгерістер енгізуді тапсырды.

Басты мақсат...

«Қарағанды су» мекемесінің қос қызметкері жұмыс барысында оқыстан қаза тапты. ҚазАқпарат агенттігінің мәліметінше, коммуналдық қызмет мамандары кәріз құдығында жөндеу жүргізу кезінде улы газға уланып қалған. Қайғылы жағдайға байланысты қылмыстық іс қозғалған.

Оқиға жоспарлы жұмыс кезінде болған. Алдын ала мәліметтерге сәйкес, 29 және 46 жастағы «Қарағанды Су» ЖШС қызметкерлері кәріз құдығында орналасқан датчиктерді жөндеу кезінде күкіртті сутек тәрізді улы газға уланған.

«Екі ер адамның қаза болу фактісі бойынша қылмыстық іс тіркелді. Алдын ала мәліметтер бойынша, олар жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде канализациялық газға уланған. Қазіргі таңда қажетті сараптамалар тағайындалды, барлық тергеу әрекеттері жүргізіліп жатыр», – делінген Қарағанды...

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы маса арқылы жұғатын Чикунгунья вирусының эпидемиясы қайталанбауы үшін шұғыл әрекет етуге шақырды, деп хабарлады Reuters агенттігі.

Вирус 20 жыл бұрын бүкіл әлемге тараған. Ал қазір Үнді мұхиты аймағында жаңа ошақтар табылып, олар Еуропа мен басқа да құрлықтарға жайылып жатқаны хабарланды.

ДДСҰ дәрігері Диана Рохас Альварестің айтуынша, вирус денені қыздырып, буын ауруы мен ұзақ уақыттық еңбекке жарамсыздық тудыруы мүмкін. Оның айтуынша, әлем бойынша 119 елдегі 5,6 миллиард адам Чикунгунья вирусын жұқтыру қаупі бар аймақтарда тұрады.

Аурудың өршуі Реюньон, Майотта және Маврикий секілді Үнді мұхиты аралдарында байқалған. Рохас Альварестің сөзінше, Реюньон аралы халқының үштен бірі вирус жұқтырған...

АҚШ-пен арадағы мәміле аясында Жапония америкалық экономикаға 550 млрд доллар инвестиция салады. Бұл жайлы ел президенті Дональд Трамп жазды.

«Біз жаңа ғана Жапониямен ірі мәмілеге келдік. Менің нұсқауым бойынша, Жапония АҚШ-қа 550 млрд доллар инвестиция салады, табыстың 90 пайызы Америкаға тиесілі болады», – деп жазды Трамп The Truth Social атты әлеуметтік желісінде.

Ол АҚШ-қа жапон автокөліктері, күріш және басқа да ауыл шаруашылығы тауарлары келетінін атап өтті. Трамп сөзінше, жаңа мәміле аясында Токио АҚШ-қа тауар импорты үшін тек 15% ғана салық төлейді.

Бұған дейін АҚШ президенті осы жылдың бірінші тамызынан бастап Жапониядан келетін...

Apple 2027 жылы кемінде алты жаңа iPhone моделін ұсынуы мүмкін. Бұл жайында Қытайдың Weibo әлеуметтік желісіндегі сенімді инсайдер (Instant Digital) хабарлады.

Оның мәліметінше, компания жаңа iPhone құрылғыларын екі кезеңмен шығаруды жоспарлап отыр. Көктемде базалық iPhone 18 және iPhone 18e жарық көреді, ал күзде – флагмандық iPhone 18 Pro, iPhone 18 Pro Max және алғашқы бүктелетін iPhone таныстырылады.

Сол уақытқа дейін Apple бұрынғы модельдердің бірқатарын сатуды жалғастыратыны анық. Саудада iPhone 17, iPhone 17 Air, сондай-ақ 2026 жылғы желінің құрылғылары қала бермек. Осылайша, 2027 жылдың ортасына қарай сатылымда бұрын-соңды болмаған жаңа модельдер болуы мүмкін.

2027 жылы күтілетін iPhone модельдері:

АҚШ президенті Дональд Трамп ауған босқындарын АҚШ-қа көшірумен айналысатын Мемлекеттік департамент бөлімін қысқартпақшы. Бұл жайлы The Washington Post жазады.

Басылым мәліметінше, жұмысын тоқтатқан бағдарламала 250 мыңнан астам ауған азаматына көмек көрсету мақсатында құрылған. Босқындарды АҚШ-қа көшуін ұйымдастыруға бағытталған еді.

Енді АҚШ әскеріне көмектескен көптеген ауғандықтар елге қайтсақ, «Талибан» қозғалысы кек ала ма деп алаңдап отыр. Алайда Ақ үй бұл ақпаратты жоққа шығарып, Трамп әкімшілігі ауған азаматтарының тағдырына бейжай қарамайтынын мәлімдеді.

Дональд Трамп The Truth Social әлеуметтік желісінде Ауғанстаннан БАӘ-ге уақытша орналастырылған босқындарға көмектесуге тырысатынын жазған.

Еске салсақ, 2021 жылғы тамызда «Талибан» қозғалысы қарсылыққа тап болмай, Ауғанстанның бүкіл...

Перизат Қайрат ісіндегі жәбірленушілердің бірі – «Стройконструкция» АҚ» өкілі сотталушыларға ең ауыр жаза тағайындауды сұрады. Бұл туралы сот жарыссөзінде айтты.

«Прокурорлардың уәжін толық тыңдап, іс материалдарымен танысқан соң, айтарым, Перизат Қайрат пен оның анасы Ғайни Алашбаеваға қатысты барлық факті дәлелденді. Барлық мән-жай анықталды. Сондықтан сізден қатаң шара қолдануыңызды сұраймыз. Бұл істе 47 жәбірленуші зардап шекті, оның ішінде біз, «Стройконструкция» АҚ да бармыз. Біз өз азаматтық талабымызды толық қолдаймыз және айыпталушылардан 200 миллион теңге өндіріп алуды, сонымен қатар ең ауыр жаза тағайындауды сұраймыз», – деді жәбірленуші өкілі.

Тағы бір жәбірленуші – Назарбаев зияткерлік мектебінің ата-аналары. Олар...

Президент медицина қызметкерлеріне шабуыл жасап, күш қолданып және қатыгездік танытқан әрекеттерге қатысты жазаны қатаңдату мақсатында ұлттық заңнамаға өзгерістер енгізу туралы ұсынысты қолдайды. Бұл туралы Ақорданың баспасөз қызметінің жетекшісі Руслан Желдібай мәлім етті.

Руслан Желдібай мұндай ұсыныс парламент депутаттары, денсаулық сақтау саласы өкілдері және белсенді азаматтар тарапынан түскенін атап өтіп, президент заңды қатаңдату туралы үкіметке тапсырма бергенін жеткізді.

«Дәрігерлердің денсаулығына нұқсан келтіріп, өміріне қауіп төндіретін мұндай келеңсіздіктерге «Заң және тәртіп» қағидатына сәйкес құқықтық тұрғыда батыл түрде тосқауыл қойылуы керек. Президент Үкіметке тиісті заңнамалық түзетулер әзірлеуді тапсырды. Бұл бастама Парламентте азаматтық қоғам өкілдерімен бірге талқыланады...