Жаңалықтар

Нұрсұлтан Назарбаев бұдан алты жыл бұрын 19 наурызда отставкаға кетті. Бұл оқиға – тәуелсіз Қазақстан тарихы үшін ең маңызды күн.

Қазақстанды 30 жылдан аса басқарған алғашқы президент Нұрсұлтан Назарбаев дәл осы күні қызметінен кететінін жария етті. Бұл оқиға Қасым-Жомарт Тоқаевтың билік басына келуіне жол ашты.

Назарбаевтың отставкасы

Назарбаевтың президент қызметінен кету туралы шешімі ұлттық арналардан көрсетілді.

«Мен Қазақстан Республикасының Президенті ретіндегі өкілеттігімді тоқтату жөнінде шешім қабылдадым. Бұл – оңай шешім емес», – деген еді Назарбаев.

Десе де, Назарбаев отставкаға кеткенін жарияласа да, билікті ізбасарына басы бүтін бергісі келмеді. Бірқатар өкілеттіліктерін өзіне қалдырды...

Бүгін коронавирус пандемиясына байланысты карантин жарияланғанына тура 5 жыл. 2020 жылғы 19 наурызда елдің ең үлкен екі қаласы Астана және Алматыда адамдардың жүріс-тұрысына, кіріп-шығуы шектеу қойылып, тұрғындар үйіне қамалды. Артынша құбылыс жаппай сипат алып, ел түгелдей карантинге кетті. Осы ретте Kursiv.media COVID-19 пандемиясының 5 жылдығына орай оқиғалар хронологиясын еске түсіреді.

«Наконец-то»

Коронавирустың алғашқы фактілері 2019 жылғы желтоқсанда Қытайдың Ухань қаласында тіркелген. 2020 жылғы 30 қаңтарда Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы вирустың таралуын төтенше жағдай деп танып, 11 наурызда пандемия жариялады. Осы кезде індет әлемге жаппай таралып жатты. Қытайдың іргесінде тұрған Қазақстан ол уақытта аурудан аман еді. Алайда бұл...

Батыс Қазақстан облысы аумағына тағы бір белгісіз ұшу аппараты құлады. Бұл жолы оны Тасқала ауданының тұрғындары тауып алды. Қашықтан басқарылатын аппаратқа ұқсас нысанның ұзындығы – 3 метр. Бұл туралы жергілікті «Уральская неделя» газеті хабарлайды.

Shahed дроны ма?

Тұрғындардың әлеуметтік желілерде жариялаған суреттері мен видеоларына қарасақ, ұшу аппаратының бір қанатына сары бояумен «Герань» деп жазылған. Бұған қоса қара түсті нысанға «18358» және «С2ВКМ» нөмірлері басылған.

Иранның Ресей қарулы күштеріне берген әскери Shahed дрондары Герань деп аталатыны мәлім.

Қазақстанның батысына кейінгі бір айда осымен екінші мәрте белгісіз ұшу аппараты құлады. 18 ақпанда Бөкейорда аудандағы Ұялы ауылының тұрғындары ақ түсті дрон...

АҚШ президенті Дональд Трамп пен Ресей президенті Владимир Путин телефон арқылы сөйлесіп жатыр.

«Азаттық» радиосының хабарлауынша, бұл жөнінде Ақ үй әкімшілігі басшысының орынбасары Дэниел Скавино Х желісінде жазыпты.

Бұған дейін Трамп Путинмен сөйлескенде, Украинадағы оккупацияланған жерлерді, Курск облысындағы жағдайды және Запорожье АЭС-ін талқылайтынын айтқан еді.

Атом электр станциясын 2022 жылы көктемде Ресей оккупациялап алған. Украина қазір станцияға қауіп төніп тұр деп отыр.

Мұның алдында АҚШ президенті Дональд Трамп 18 наурызда Ресей президенті Владимир Путинмен сөйлесіп, Украинаға қатысты келіссөздерде «активтерді бөлісу» мәселесін талқылайтыны туралы жазғанбыз.

Алматы әкімдігі жаңадан салынған крематорийді қай ведомствоға тапсыру қажеттігін әлі анықтаған жоқ. Мұны құрылыс басқармасы мәлімдеген.

«Власть» басылымының ақпаратына қарағанда, нысан әділет органдарында өткен жылы тіркелген. Ал бастапқыда оның 2021 жылы пайдалануға берілуі жоспарланған еді.

Не кедергі?

«Қазіргі уақытта Алматы қаласы әкімдігі Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі мен Денсаулық сақтау министрлігіне осы нысанның түпкілікті баланс ұстаушысын анықтау қажеттігі туралы хат жолдады», – делінген ресми жауапта.

Басқарма өкілдерінің айтуынша, құрылыс-монтаж жұмыстары толық аяқталған. Нысанды пайдалануға беру актісі қол қойылған. Ал 2024 жылдың үшінші тоқсанында крематорий сәулет және әділет органдарында ресми тіркелген.

Қазақстанда адам саудасына қатысты 40 қылмыс ашылды. Бұл бір айда ғана, ауқымды «STOP-трафик» операциясы аясында анықталған.  

Polisia.kz ақпаратына қарағанда, рейд үш күнге созылған. Оның барысында полиция қызметкерлері адам саудасына, жезөкшелікпен айналысуға адамдарды, соның ішінде кәмелетке толмағандарды тарту, притон ұйымдастыру және жеңгетайлыққа байланысты қылмыстар ашылған.

Заңсыз жұмыс істеген

Сондай-ақ, 156 әкімшілік құқықбұзушылық тіркеліп, олар жезөкшелікпен айналысу үшін үй-жайлар ұсыну деректеріне қатысты болды. Қоғамдық орындарда азаматтарды мазалау бойынша 640 құқықбұзушылық тіркелді.

Бұған қоса, түрлі зауыттар, базарлар мен құрылыс алаңдарында рейдтік іс-шаралар өтті. Мысалы, Жамбыл облысында зауыт аумағында заңсыз жұмыс істеген шетел азаматтары анықталып, полицияға жеткізілді. Олар еңбек заңнамасын бұзып...

Proportunity платформасы арқылы жылжымайтын мүлікке инвестиция салған 33 инвестор өз қаражатынан айырылып, енді сот арқылы әділдікке жетуге ниетті. Енді олар Астана халықаралық қаржы орталығының (АХҚО) Қаржы қызметтерін реттеу комитетін ешқандай іс-әрекет жасамағаны үшін сотқа бермек.

Инвесторлардың айтуынша, комитет Proportunity қызметін қатаң бақылауға алып, алаяқтықтың алдын алуы тиіс болған. Бірақ реттеушінің салғырттығы салдарынан көптеген адам қаржылай шығынға ұшырады деп тұжырымдайды. Инвесторлар шағымын Finance.kz жариялаған.

Дау қалай басталды?

Proportunity Management Company Limited краудфандинг платформасы 2019 жылы құрылып, АХҚО лицензиясын алған. Компания инвесторларға жылжымайтын мүлікке қаражат салу және пайда табу мүмкіндігін ұсынды. Инвесторлар өз ақшасын белгілі бір жобаға салса, компания нысанды...

Марқұм Шерзат Полаттың мүддесін қорғап келген адвокаттарды үйлестіруші Айтбек Амангелді азалы отбасыға неліктен халықтан жылу жиналмағанын түсіндірді.

Айтбек Амангелді отбасыға халықтан жылу жинауға қажеттілік болмады деп отыр.

Оның сөзінше, Шерзаттың қазасынан кейін Қаржаубай Нұрымовтың барлық несиесі тоқтатылған.

Ал қылмыс болған «Қамажай» дүкенін жүргізуге алынған несие толық кешіріліп, дүкендегі заттардың құны өтелген.

«Сондықтан отбасының өмір сүруіне азды-көпты қаржысы» болды», – деді баспасөзге арналған онлайн конференцияда.

Сондай-ақ ол Қаржаубай Нұрымов өздерінің адвокаттық қызметіне берілген сенімхаттан бас тартқанын, оның бұл шешімін түсінбегенін жеткізді.

Айтбек Амангелдінің айтуынша, Шерзаттың әкесін оны қамауға алған оқиғадан кейін көрмеген. Өйткені Қаржаубай отбасымен Өзбекстанға...

Марқұм Салтанат Нүкенованың ағасы Айтбек Амангелді Қуандық Бишімбаевтың үстінен Жоғарғы сотқа шағым түсірді. Бұл туралы Сот кабинетіндегі құжатта жазылған.

Сайттағы құжатта 2025 жылдың 17 наурызында Айтбек Амангелдінің Қуандық Бишімбаевтың үстінен шағым түсіргені жазылған. Сот кабинетіндегі құжатта қандай мәселеге қатысты шағым түсірілгені айтылмаған. Басқа ешқандай ақпарат жоқ.

Ақпарат толықтырылады. KursivMedia редакциясы Айтбек Амангелдіге қандай мәселе бойынша сотқа жүгінгені туралы сауал жолдады.

Қытайдың Эксим және Азия инфрақұрылымдық инвестициялар банкі Алматыдағы жаңа метро желісінің құрылысын қаржыландыруы мүмкін. Еліміздің қаржы вице-министрі Дәурен Кеңбеил мен қытайлық банктердің төрағалары осы мәселеге қатысты кездесу өткізді.

Қытайлықтардың қаржыландыруын қажет етететін бірнеше инвестициялық жоба бар. Атап айтқанда, Ертіс өзенінің бойындағы Қ.Сәтбаев атындағы каналдан Астанаға дейін сорғы-сүзгі станциясы бар су құбырлары мен кедендегі өткізу пункттері үшін қаражат керек. Алматыдағы метроның жаңа желілерін салу да инвестицияны қажет етеді.

Әзірге екі тарап қаржылық ынтымақтастықты дамыту туралы пікір алмасып, Қытай нарығында панда-бондтарды шығару бойынша өзара іс-қимыл туралы уағдаласты.

Алматыдағы метроның құрылысы үшін Қытайдан несие алу бұдан бұрын да жоспарланған. Қала әкімі Ерболат...

Алтын бағасы шарықтап тұр. Бес жыл бұрын ғана 1 грамм алтын 15 мың теңге тұрса, қазір оның бағасы 48 мың теңгеден жоғары. Бұл – инфляция көрсеткіші ғана емес. Алтын шынымен қымбат.

Қазақстандағы және әлемдегі алтын бағасы

Қазақстан Ұлттық банкінің 2025 жылғы 18 наурыздағы мәліметінше, 1 грамм алтын құны – 48 072 теңге.

Елімізде ғана емес, бүкіл әлемде оның бағасы шарықтап тұр. Әлем нарығында алтынның 1 унциясы 3 мың долларды 14 наурызда бағындырған.

1 унция – 28,3495 грамм. Демек Қазақстанда алтын әлемдегі бағадан әлдеқайда – 300 долларға арзан. Елде алтынның 1 унциясы шамамен 2700 доллар тұрады.

Талғардағы төбелес кезінде қаза тапқан жасөспірім Шерзат Полаттың әкесі осы уақытқа дейін мүддесін қорғап келген қорғаушылардан бас тартты. Бұл туралы қорғаушылар тарапы өткізген онлайн конференция барысында айтылды.

Баспасөз мәслихатында қорғау тарапын ұйымдастырып жүрген Айтбек Амангелді Шерзаттың әкесі Қаржаубай Нұрымов адвокаттық қызметтен бас тартатыны туралы мессенджер арқылы айтқанын жеткізді.

«Біз Қаржаубайдың мінезін білетіндіктен, басында оның жазғандарына реакция білдірмедік. Сол күні біз онымен жуырда өтетін сот бойынша онлайн сөйлесуіміз керек болған. Алайда ол онлайн жиынға қатыспады. Тек Шерзаттың әжесі Гүлбар туысы деп таныстырған әйел екеуі қатысты. Гүлбар сотқа келмейтінін айтты. Алайда біздің тарапымыз Гүлбарға куәгер болғандықтан, сотқа келу...

Банк жүйесінің таза сыртқы активтері бір айда 470 млрд теңгеге азайып, 53,33 трлн теңгені құрады. Банк жүйесінің таза сыртқы активтеріне шетел валютасындағы міндеттемелер мен талаптар, сондай-ақ Ұлттық қордың валюталық активтері кіреді.

Ұлттық банк статистикасына сәйкес, банк жүйесі таза сыртқы активтерінің азаюына негізінен «басқа таза сыртқы активтердің» қысқаруы себеп. Ұлттық қор активтері де 30,3 трлн теңгеден 29,4 трлн теңгеге дейін қысқарған. Бұл 3 пайызға тең.

Сонынмен қатар Ұлттық қор қаражаты бір айда 34 трлн теңгеден 33 трлн теңгеге дейін азайды. Дегенмен, былтырғы осы кезеңімен салыстырғанда қордағы қаражат 11,3%-ға ұлғайған.

Теңгедегі таза ішкі активтер де азайды. Үкімет, қаржы ұйымдары...

Үкімет басшысы Олжас Бектенов су тасқынына қарсы атқарылып жатқан жұмыстарды тәулік бойы назарда ұстап отырғанын мәлім етті. Бұл туралы Премьер-министр  мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың қабылдауында болғанда баяндады.

Үкімет басшысы Президентке елдегі әлеуметтік экономикалық ахуалды баяндады.  Сондай-ақ  экономикалық реформаларды жүзеге асыру жұмыстары жөнінде есеп берді. Бектеновтің мәлімдеуінше, биылғы қаңтар-ақпан айларында экономиканың өсімі 5,4%-ды пайызды құраған.

«Премьер-министр Ұлттық құрылтайдың төртінші отырысында Мемлекет басшысы жүктеген ірі инфрақұрылымдық және энергетикалық жобаларды іске асыруға, цифрландыру мен адами капиталды дамытуға қатысты міндеттерді орындау үшін қабылданып жатқан шаралар туралы мәлімет берді»,– делінген Ақорда хабарламасында.

Бұдан бөлек Бектенов Президентке өзі жетекшілік ететін республикалық штабты...

Аса ірі көлемдегі алаяқтық жасады деп айыпталған бұрынғы судья Светлана Жолмановаға қатысты қылмыстық іс бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексеру аяқталды. Бұл туралы Бас прокуратураның баспасөз қызметі хабарлады.

«Тергеп-тексеру аяқталғаннан кейін қылмыстық іс Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 190-бабы 4-бөлігінің 2) тармағы (аса ірі мөлшердегі алаяқтық) бойынша айыптау актісімен мәні бойынша қарау үшін сотқа жолданды», – делінген баспасөз хабарламасында.

Тергеу мәліметінше, 2021 жылдан 2024 жылға дейінгі кезеңде Светлана Жолманова азаматтардың 1 млрд теңгеден астам қаражатын алаяқтық жолмен иеленген. Бұл қаражатқа мүлік сатып алуға және тендерлік жобаларға қатысуға жәрдемдесетіні айтып сендірген.

Тергеп-тексеру барысында қылмыстық әрекет...

Сингапурлық GK Hyperscale Ltd компаниясының қатысуымен Қазақстанда гипермасштабталатын деректерді өңдеу орталықтары салынады. Премьер-министр Олжас Бектенов инвестормен келісім-шартқа қол қойды.

Жалпы қуаты 200 МВт болатын екі бірдей деректерді өңдеу орталығы Ақмола мен Қарағанды облыстарына салынады. Жобаға тартылған инвестиция құны – 690 млрд теңге.

«Мұндай орталықтарды құру Қазақстанға Microsoft, Google және Amazon сияқты халықаралық технология алпауыттарын, сондай-ақ үлкен деректермен және машиналық оқытумен жұмыс істейтін компанияларды тартуға мүмкіндік береді. Жоба жалақы деңгейі жоғары жұмысорындарын ашу және технологиялық тәуелсіздікті қамтамасыз ету арқылы цифрлық экономиканы дамытудың қозғаушы күшіне айналады», – деп жазылған хабарламада.

Деректер өңдеу орталығы

Елде бағдаршамның қызыл түсін елемей, өте шығатын жүргізушілердің саны күрт өсті. Қаңтар және ақпан айларында құқық қорғау органдары осындай 106 мың заңбұзушылықты тіркеген.   

Бейнебақылау тосқауыл емес…

DataHub статистикасына сенсек, 2024 жылдың осы кезеңімен салыстырғанда өсім шамамен алты есе артқан. Бір жыл бұрын бұл көрсеткіш 1,5 есе ғана көбейген болатын.  Былтырғы көрсеткіштің өзі алдыңғы жылмен салыстырғанда үш есеге артқан. Бұған дейін жыл сайынғы өсім 41 %-дан аспаған.

Заңбұзушылықтардың көбеюін сарапшылар бейнебақылау жүйесінің кебеюімен байланыстырады. 2024 жылы бағдаршамның қызыл сигналына өту бойынша айыппұлдардың 86%-ын камералар тіркеген. Жыл ішінде мұндай құрылғылардың саны үш мыңға артып, 25 мыңға жетті.

USAID ұйымының Қазақстандағы қызметі тексеріледі. Бұл туралы депутаттың сауалына берген жауабында премьер-министрдің орынбасары, Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин айтқан.

Жұманғарин USAID ұйымы, соның ішінде үкіметтік және үкіметтік емес ұйымдармен қарым-қатынасы, олардың USAID мақсаттарына ықтимал әсерін бағалау үшін зерттелетінін айтқан. Сонымен қатар ықтимал жасыру схемаларын, қаражатты пайдаланудағы сәйкессіздіктерді және мүдделер қақтығысын анықтау үшін қаржылық ағындар талданады.

«ҚР Әділет министрлігі қазіргі уақытта мемлекеттік органдарға осындай зиянды «демеушілік» жобалардан балаларымызды қорғауды және психоэмоционалдық, менталдық, физикалық қауіпсіздігін қамтамасыз етуді көздейтін заң жобасын әзірлеу мәселесін пысықтау үшін тиісті сұраныс жолдады. Жоғарыда баяндалғанның негізінде, қаржыландырылатын жобалар мен бағдарламаларды, олардың мақсаттарын...

Алматыда классикалық шахматтан Қазақстан чемпионатының жартылай финалы өз мәресіне жетті. Бұл туралы Қазақстан шахмат федерациясының баспасөз қызметі хабарлады. Финалға үш ер және үш әйел шахматшы жолдама алды. Жарыстың шешуші кезеңі Астанада өтеді.

Финалға 13 жастағы Алдияр Жауынбай мен Мария Холявко, 18 жастағы Кристина Попандопуло, 19 жастағы Жанбота Қамарова, 27 жастағы Аян Ахметов және 30 жастағы Әлібек Игамбергенов өтті.

Финалдық кезең 20 мамыр мен 2 маусым аралығында Астанада өтеді. Турнирдің жалпы жүлде қоры 3,3 миллион теңгені құрайды.

«Ашық біріншілікте және әйелдер арасындағы жеңімпаздар 750 000 теңгеден алады, екінші орын иегерлеріне 550 000 теңгеден, ал үшінші орын иеленгендерге...

Ресми статистикаға сүйенсек, Қазақстанда 1,55 млн шаршы метр қойма алаңы бар. Оның 900 мың шаршы метрі – А класты, ал 650 мың шаршы метрі – В класты нысандар. Алайда, IBC Global зерттеуінің нәтижесінде, көптеген «А класты» қоймалар заманауи талаптарға сәйкес келмейтіні анықталды.

IBC Global зерттеуінің жаңа мәліметі бойынша, 2025 жылдың наурыз айында жалпы қойма алаңы 1,7 млн шаршы метрге жетіп қалуы ықтимал. Соның тек 375 мың шаршы метрі ғана А класының талаптарына толықтай сәйкес келеді.

Еліміздегі қоймалардың басым бөлігі биіктігі, жүк көтеру қабілеті, тиеу аймақтарының өлшемдері мен инженерлік жүйелері бойынша халықаралық стандарттардан артта қалған.

Қазіргі таңда қойма нарығындағы басым...

25 сәуір – Қазақстан футболы күні қарсаңында Астанада ерекше футбол мерекесі өтпек. «Астана Арена» стадионында әлемдік және қазақстандық футбол жұлдыздарының қатысуымен «1XLegends – Аңыздар ойыны» ұйымдастырылады.

Әлемнің аңыз футболшылары Қазақстанда

Бұл кездесу әлемдік футбол Легендаларының Орталық Азиядағы алғашқы туры аясында өтеді. Жасыл алаңда жанкүйерлер Марко Матерацци, Хавьер Дзанетти, Кларенс Зеедорф, Майкон, Клод Макелеле, Гаиска Мендьета, Димитар Бербатов, Фернандо Морьентес сынды аты аңызға айналған футболшылардың өнерін тамашалай алады.

Аңыздар құрамының толық тізімі:

Құрбан айт мерекесіне байланысты мектеп оқушыларының емтихан тапсыратын уақыты ұзартылады. Бұл туралы Оқу-ағарту министрлігі талқылауға шығарған құжатта жазылған.

Құжатқа сәйкес 9-10 сынып оқушылары емтиханды 29 мамыр мен 10 маусым аралығында тапсырады. Бұрын соңғы емтихан күні 9 маусымда аяқталатын.

11-12 сынып оқушылары үшін емтихан тапсыратын уақыт 30 мамыр мен 16 маусым аралығында бекітілген. Бұрын жоғары сынып оқушылары емтиханды 13 маусымға дейін тапсыратын.

«Мерзім ресми мереке және демалыс күні болып саналатын Құрбан айттың бірінші күніне байланысты кейінге қалдырылып отыр. 2025 жылы бұл мереке 6 маусымға сәйкес келеді. Өзгерістер консультация алуға қолайлы жағдай жасау, сондай-ақ қорытынды бақылау...

Алмасадам Сәтқалиев Энергетика министрі қызметінен босатылып, жаңадан құрылған агенттік төрағасы болып тағайындалды.

«Мемлекет басшысының Жарлығымен Алмасадам Майданұлы Сәтқалиев Қазақстан Республикасы Атом энергиясы жөніндегі агенттігінің төрағасы болып тағайындалды, ол бұрынғы атқарған лауазымынан босатылды» делінген Ақорда хабарламасында.

Алмасадам Сәтқалиев 1970 жылғы 31 қазанда Алматы қаласында дүниеге келген.

Бұған дейін басқарған Энергетика министрлігінің сайтында алғашқы жұмыс орны ретінде «ТаССаТ» ЖШС-і көрсетілген. Ол 1992-1997 жылдары компанияға басшылық еткен.

Алмасадам Сәтқалиев әр жылдары «Қазтрансойл» ЖАҚ Жобаларды басқару департаментінің бастығы, «KEGOC» АҚ бірінші вице-президенті, «Самұрық» АҚ электр энергетикалық активтерді басқару жөніндегі директоры, Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің вице-министрі, «KEGOC» АҚ басқарма төрағасы, «Самұрық-Қазына...

Дональд Трамптың «Америка дауысы» мен «Азат Азия» радиосына жетекшілік еткен агенттікті жабу шешіміне Қытай мен Камбоджа ерекше қуанды. Екі ел бұрыннан бері америкалық БАҚ-ты сынап келеді деп жазды Bloomberg.

Камбоджалық әккі саясаткер Трамп әрекетін «фейк жаңалықтармен күрес» деп атаса, қытай газетінің редакциясы америкалық медианы даттайтын арнайы материал жариялады.

Қытай реакциясы: Шыңжаң өңіріндегі «адам құқығын даттады»

Ал Қытайдың мемлекеттік Global Times газеті VOA-ның жабылғанын редакциялық мақаламен атап өтті. Газет материалы «Өсек фабрикасы» деп танылған VOA жұмысы неге тоқтады – редакция мақаласы» деп аталады. Редакция америкалық медианы «жанжалды өршітіп, әлеуметтік араздық қоздырған, тіпті жүйені ауыстыруға күш салған...