Жаңалықтар

Осы аптада «Росатомпром» Қазақстандағы кәсіпорындарын Қытай компаниясына сататыны туралы жаңалық шықты. Неге ресейлік алпауыт өзіне тиесілі кен орындарын сатып жатыр? Бізге қытайлықтар келуін қалай қабылдауымыз керек? KursivМedia сала сарапшысымен сөйлесіп, осы сұрақтарға жауап табуға тырысып көрді.

«Росатом» Қазақстандағы уран кен орындарынан құтылуға тырысып жатыр ма?

Негізі үзілді-кесілді олай деуге келмейді. Ресейлік компанияның  Қазақстандағы  «Хорасан-U» БК» ЖШС және  «Қызылқұм» ЖШС кен орындарында үлесі бар еді. Оларды  «Ураниум Уан Груп» АҚ  компаниясы арқылы басқарды. Бірақ екі кен орнын сатып жіберсе де, ең ірі кен орны әлі де Кремльдің уысында. Сатылған кен орындары «Росатом» үшін аса маңызды емес. Дәл қазір ресейлік алпауыт...

Кейбір банктер мен валюта айырбастау пунктері 1996-2013 жылдары шыққан АҚШ долларларын қабылдамай жатыр. Ұлттық банк бұл мәселеге орай азаматтардан жиі шағым түсіп жатқанын алға тартты.

Қаржы реттеушісі ескерту жасап, бұл ақша төлем құралы екенін, түпнұсқалығы расталғанын айтты. Доллар бүтін болса, яғни, жыртылған, бүлінген жері болмаса Қазақстан аумағында ешқандай комиссиясыз қабылдану тиіс. Өйткені бұл жайт қолма-қол шетел валютасын айырбастау операциялар жасау тәртібінде нақты көрсетілген.

Комиссия тек қана төлем жасауға болмайтын, жарамсыз доллар үшін ғана алынуы мүмкін.

«Егер айырбастау пункті комиссия алса немесе шетел валютасын шыққан жылына қарай қабылдаса, валюта айырбастаудан негізсіз бас тартса, сол айырбастау пункті орналасқан...

Өткен аптада доллар/теңге жұбындағы валюта бағамы біршама құбылды. Тәуелсіздік мейрамынан кейін6 сәл қымбаттаған көкқағаз құны апта соңына қарай қайта түсті. 13 желтоқсандағы сауда-саттықта орта есеппен 522,8 теңге сатылған. Доллардың 20 желтоқсан күнгі бағамы 523,9 теңгені құрады.

Валюта бағамы қалай құбылды?

17 желтоқсан күні доллар бағамы біршама өскен болатын. Қор биржасындағы кешкі саудада АҚШ валютасы бірден 1,86 теңгеге қымбаттап, орташа бағамы 524,66 теңгені құраған. Ал айырбастау пункттері 523 теңгеден сатып алып, 527-529 теңгеден сатты. 19 желтоқсанда доллар бағамы 524 теңге болса, 20 желтоқсан күнгі кешкі саудада 523,9 теңгеден сатылды.

Бұл ретте Freedom Broker сарапшылары доллардың 525 теңгеден төмен...

Түркістан облысында биыл Жаңа жыл мерекесін тойлауға бюджеттен бір теңге де бөлінбеген. Түркістан облысы әкімдігінің мәліметінше, үш жылдан бері бұл мақсатқа қаржы жұмсалмаған. Десе де, бұл мереке тойланбайды деген сөз емес.

«Жаңажылдық шырша Түркістан қаласында орналасқан «Керуен-сарай» кешені аумағында және «Жеңіс» саябағына қойылады. Ал бас шырша әкімшілік-іскерлік орталыққа орнатылады», – делінген Түркістан әкімдігінің жауабында.

Жаңа жылға ақша шығармау түркістандықтар үшін дағдыға айналып кеткенге ұқсайды. Қажет болған жағдайда демеушілер тартылады екен.

Ал Қызылорда Жаңа жылды тойлауға қызу кірісіп жатыр. Облыста жаңа жылға арнайы 9,4 млн теңге бөлініп отыр. Қызылорда қаласы мен аудандық бюджеттерден қосымша 36,5 млн...

Талай жылдан бері құрылысы аяқталмай тұрған Астанадағы LRT желісі 2026 жылдың басында пайдалануға беріледі. Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте қала әкімі Жеңіс Қасымбек айтты.

Әкім LRT құрылысы осы жылы белсенді жүргізілгенін және бірқатар жұмыстардың аяқталғанын атап өтті.

«Біз эстакадаға қатысты жұмыстардың барлығын аяқтадық. Инфрақұрылымы келесі жылы жазда дайын болып қалады. Дәл қазіргі уақытта рельстер салынып жатыр. Бірінші пойыздар тамызда жеткізіле бастайды. Күзге қарай жалпы, 15 пойыз құрамы жеткізілмекші. Пойыз құрамдары техникалық мақсатта келесі жыл соңында іске қосылып, тексеріле бастайды. Ал 2026 жылдың басында LRT желісі пайдалануға беріледі», – деді әкім.

Кеншілерге қысым көрсетті

ҰҚК мен ішкі істер органдарының қысымы тоқтағанын сұраймыз. «Қазақмыс корпорациясы» басшылығы бізбен санаспай отыр. Сәтбаев шахтерлері бүгін осындай мәлімедеме жасап, президент Қасым-Жомарт Тоқаевқа үндеу жасады.

KursivМedia редакциясына келіп түскен видеода бір топ кеншілер Оңтүстік Жезқазған кенішіндегі 65-шахта жұмысшылары екенін айтады.

«Жер астында үш күн өтті. Жезқазған кеншілерінің талабын «Қазақмыс корпорациясының» басшылары елемей, адам қатарына санамайды. Қара жұмысшыларымен санаспайды», – дейді ортада тұрған ер адам.

Оның айтуынша, жер асты кеншілерінің арасынан «мұң-мұқтажын басшылыққа жеткізу үшін» арнайы бастамашыл топ сайланған. Олар шахтерлер талабын компания басшылығына түсіндіріп отырған. «Сайланған жігіттерді КНБ тарапы...

Ағайынды Статилер тарапы Ұлттық қор активтеріне қатысты талаптарынан бас тартты. Бұл туралы Ұлттық банк мәлімдеді.

Бұған дейін Қазақстан мен молдован кәсіпкерлері Анатол және Габриэль Стати арасындағы 14 жылдық дауға түпкілікті нүкте қойылғаны хабарланған.

«Реттеу нәтижесінде Қазақстан Ұлттық Банкі Стати тараптарының Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтеріне қойған талаптарынан бас тартуына және Швецияда қамтамасыз ету шараларының ықпалында болған Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін өз иелігіне қайтаруға қол жеткізді», – делінген хабарламада.

Ұлттық банкте бұл даудың шешілуі Ұлттық қордың операциялық икемділігін арттыруға және инвесторларды тартуға жаңа мүмкіндіктер ашатынын, бұл өз кезегінде Ұлттық қордың ұзақ мерзімді табыстылығын...

Қазақстанда судьяларды жасаған қателіктері үшін тәртіптік жауапкершілікке тарту жүйесінің тәртібі өзгерді. Тиісті құжатқа президент қол қойғаннан кейін заң жобасы жарияланды.

Құжатқа сәйкес, судья сот істері мен материалдарын қарау кезінде заңдылықты өрескел бұзғаны үшін тәртіптік жауапкершілікке тартылуы мүмкін.

Оның ішінде «заңдылықты өрескел бұзу» бұзу ұғымы түсіндірілген. Бұл судья өзінің немқұрайлығы немесе салдарынан жол берген Заңның айқын және елеулі бұзылуы.

Заңдылықты өрескел бұзу фактісін жоғары тұрған сот сатысы белгілейді. Яғни аудандық соттарға жауапкершілікті облыстық, облыстық соттарға Жоғары сот тағайындайды. Алайда жауапкершілік туралы жаза тағайындамас бұрын бұл сот төменгі сатыдағы соттың үкімін тексеріп, оның күшін жоюы немесе өзгертуі қажет. 

Істі қараған судьяларды...

Маңғыстау облысында орналасқан Бозжыра шатқалы мен Айрықты шатқалында екі қонақүй салынады. Осылайша бірнеше жыл бұрын халық қарсылығына байланысты тоқтап қалған жоба қайта жаңғыртылмақ. Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифифнгте Маңғыстау облысының әкімі Нұрдәулет Қилыбай айтты.

«Бір кездері инвесторлардың бастамасы жүзеге аспай қалған болатын. Қазіргі күні біз ол жерде қонақүй салуды жоспарлап отырмыз. Тек Бозжырада ғана емес, сонымен бірге дәл сондай Айрақты деген жер бар. Сол жерде де қонақүй саламыз», – деді әкім.

Әкім мәліметінше, құрылыс жүргізетін компания нақты қай жерде қонақүй салынатынын белгілеп қойған. Қазіргі күні жобалық-сметалық құжаттама әзірленіп жатыр.

Зейнетақы жинағындағы қаржыны тек зейнет жасына толғанда, шетелге кеткенде немесе мұрагерлік үшін алуға болады. Заңда бекітілген жағдайдан басқа себеппен қаржыны шешіп аламын деу алаяқтық деп ескертеді зейнетақы қорының баспасөз қызметі

Қор өкілдерінің жазуынша, соңғы уақытта әлеуметтік желілерде, онлайн-хабарландыру платформаларында ең төменгі жеткіліктілік шегінен (ТЖШ) асатын зейнетақы жинағын алуға көмектесемін деген ұсыныстар тарап кеткен. Бірақ ондай қызметке келіссеңіз, ақшаңызды айырылып қаласыз. Тіпті сіздің жеке дерегіңізді басқа алаяқтық мақсатта қолданып кетуі мүмкін деп ескертті зейнетақы қор мамандары.

Заң бойынша, зейнетақы қорындағы қаржыны зейнет жасына толғанда, 1 немесе 2 топ мүгедектігі болғанда, шетелге тұрақты көшіп кеткенде немесе мұрагерлік үшін алуға болады. Ал зейнетақы...

Қазақстан Денсаулық сақтау министрлігі 2027 жылға дейін медициналық-санитариялық алғашқы көмек (МСАК) қызметтерін міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) пакеті аясында ұсынуды көздеп отыр.

Тегін медициналық кепілдендірілген көмекке қандай қызметтер кіреді?

Министрліктің мәліметінше, МӘМС жүйесіне енгізілетін өзгерістерге қарамастан, барлық азамат медициналық көмектің мынадай түрлеріне тегін қол жеткізе алады:

Жедел жәрдем қызметтері; инфекциялық ауруларды диагностикалау және емдеу; әлеуметтік маңызы бар аурулар (туберкулез, онкология, АИТВ, созылмалы гепатиттер және т.б.) кезінде емдеу және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету, өмірге қауіп төндіретін жағдайларда шұғыл стационарлық көмек, паллиативтік көмек және қан препараттарымен қамтамасыз ету.

Мемлекет балалар, жүкті әйелдер, зейнеткерлер, студенттер, жұмыссыздар және мүгедектігі бар адамдар сияқты...

Қазақстандықтар жылу және электр тарифтерінің төмендеуіне байланысты коммуналдық шығындардың бір бөлігі қайтарып алуға болады. Бұл туралы Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу комитетінің (КРЕМ) 108 табиғи монополия субъектісі үшін уақытша өтемақы тарифтерін (ЖКТ) бекіту бұйрығында жазылған.

Азаматтарға қайтарылатын шығынның (5,4 млрд теңге) 4,2 млрд теңгесі жылумен жабдықтауға, ал 1,2 млрд теңге электрмен жабдықтауға тиесілі. Қаражат өтелмеген инвестициялық бағдарламалар аясында қайтарылады. Бұл қаржы бұған дейін тарифтік міндеттемелердің орындалуын бақылау инфрақұрылымды жаңғырту және коммуналдық қызметтердің сапасын арттыру үшін көзделген. 

Өткен жылмен салыстырғанда жылу және электрмен жабдықтауда ЖКТ төмендегеніне қарамастан, күрделі инвестициялардың өсуі байқалады. 2024 жылдың он айында салымдар көлемі 871,2 млрд...

Қазақстандағы банк конгломераттарының активтері 2024 жылдың ІІІ тоқсанында 4,2 трлн теңгеге (9,8%) артып, 45,9 трлн теңгені құрады. Бөлінбеген табысы 5,6 трлн теңге жеткен. Бұл туралы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің (ҚНРДА) статистикасында жазылған.

Банк конгломерттары берген несие 9 айда 12,1%-ға өскен. Жалпы 25,5 трлн теңге несие рәсімделген. Әсіресе, «АЛМЭКС» холдинг тобы (430 млрд теңгеге) мен Kaspi.kz (387,4 млрд теңгеге) банк конгломератының көрсеткіші жоғары.

Бағалы қағаздар портфелі 12,9 трлн теңгеге жетті. Бұл көрсеткіш өсімі «Еуразиялық қаржылық компания» (212,3 млрд теңгеге) және First Heartland Securities (200,3 млрд теңгеге) банктік конгломераттарында байқалған.

Ірі банк конгломераттары қандай?

ҚНРДА...

Шерзат Полаттың әпкесі Бақыт Реймова елден шығарылса, оның кәмелетке толмаған баласы Мейірбек Реймов асыраушысыз қалуы мүмкін.

Сондықтан адвокат Мейірман Шекеев оның мектепте оқитын баласы бар екенін, басқа асыраушысы жоқ екенін апелляциялық шағымда көрсеткенін айтты.

Митинг өтпесе, оған қалай қатысады?

«Бізде балалар құқығын қорғау туралы комитет бар. Аружан Сайнның орнына келген Динара Болатқызы бар. Оларға хат жолдадым. Олар Оқу-ағарту министрлігінде балалардың құқығын қорғау туралы комитетке және прокуратураға хат жіберді. Енді солардан жауап күтіп отырмыз», – деді адвокат.

Оның пікірінше, Бас прокуратура заңсыздықты көрсе, өздері қарсылық білдіруге тиіс. Сонымен қатар Мейірман Шекеев Бақыт Реймованы...

Кез келген адам кредитін уақытынан бұрын жауып тастауға ұмтылады. Ол мүмкін бе? Әрине. Тек бірнеше әдісті орындасаңыз болғаны. Назарларыңызға мамандар дайындаған бірнеше кеңесті ұсынамыз

Бірінші әдіс. Көлемі үлкенінен кішісіне қарай жабыңыз

Бұл әдіс бойынша, сіз алдымен пайыздық мөлшерлемесі үлкен несиені төлеп бітіп, содан кейін одан азына өтесіз. Бірақ кредиттердің пайыздық мөлшерлемесі бірдей, мерзімі әртүрлі болса, алдымен қайсысының мерзімі ұзақ соны төлеңіз. Мұндай кезде ескеру керек нәрсе, ең алдымен пайызды, содан кейін ғана негізгі қарызды төлейсіз. Сол үшін ұзақ мерзімді қарыздарды төлеу қымбатқа түседі.

Алдымен барлық қарыз тізімін жазыңыз. Кредиттік карта бойынша қарыз, тұтыну кредиті, ипотека және тағы басқа...

Қазақстандық жүк тасымалдаушылар Көлік министрлігінің тасымалдау бланкілерін беру ережесіне енгізген өзгерістерінен қорқып отыр. Бұл туралы олар «Қазақстанда халықаралық автомобиль тасымалдары саласында рұқсат беру жүйесін қолдану туралы» конференцияда айтты. «Атамекен» кәсіпкерлерді қолдау палатасы ұйымдастырған конференцияға Көлік министрлігі мен Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің өкілдері қатысып, кәсіпкерлердің жанайқайын тыңдады.

Жүк тасымалдаушылар 15 қаңтардан бастап күшіне енетін өзгерістерге алаңдаулы. Оның ішінде қазақстандық компанияларға тұсау салуы мүмкін бірнеше жағдай бар.

Тасымалдаушылардың сөзінше, Көлік министрлігі алыпсатарлармен күресеміз деп бланкі алу ережесін өзгертіп отыр. Алайда бұл қарапайым компаниялардың жұмысына кедергі келтіреді. Яғни бланкіні қолданбай қалған жағдайда тасымалдаушы қара тізімге еніп, алты жаңа бланкі ала алмауы мүмкін. 

20 желтоқсанда Астанада Қазақстан футбол федерациясының (ҚФФ) отырысы өтті. ҚФФ-ның жаңа президент болып 36 жастағы Марат Омаров сайланды.

Марат Омаровты бұл қызметке Астана қаласының футбол федерациясы ұсынған. Ол 34 дауыс жинап, қарсыластары Алтай Даумов (2 дауыс)пен Ербол Қайыровты (1 дауыс) артта қалдырды.

Марат Омаров Ұлыбританияның Йорк университеті мен Лондон экономика мектебін бітірген. 2022 жылдан бастап Қазақстан Республикасының Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің төрағасы қызметін атқарған. Бұған дейін ұлттық экономика министрлігінде және бірнеше ірі компанияларда басшылық лауазымдарда еңбек еткен. Сондай-ақ «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ директорлар кеңесінің құрамында болған.

Еске сала кетейік, бұған дейін футбол федерациясын басқарған Әділет Барменқұлов...

Кеншілері ереуілдетіп жатқан «Қазақмыс корпорациясы» – миллиардерлер Владимир Ким мен Эдуард Оғайға тиесілі Kazakhmys Copper АҚ-ның еншілес ұйымы. Қарағанды мен Жезқазған өңіріндегі кен орындарында мыс өндіретін компанияның таза пайдасы да артып келе жатқаны байқалады.

Корпорация қанша пайда тапқан?

Kazakhmys Copper-дің 2023 жылғы аудиттелген қаржы есебіне сүйенсек, былтыр 1,3 трлн теңге түсім алып, таза пайдасы 109,5 млрд теңгені құраған. Ал 2022 жылғы таза пайдасы 20,4 млрд теңге болғанын ескерсек таза пайдасы 5 есе өскен. 2024 жылдың 9 айында 63,7 млрд теңге пайда алған.

Корпорация құрамына кіретін кеніштер мен кен байыту зауыттары мыс кенін өндіру мен өңдеу, бағалы металдарды...

Маңғыстау облысының әкімі Нұрдәулет Қилыбай өз қабылдауына кіре алмай, әкімдік алдында өзін өртеп, қайтыс болған азаматқа қатысты пікір білдірді. Бұл туралы өңір басшысы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте айтты.

«Өкінішке орай осындай жағдай болды. Иманы саламат болсын! Кететін азамат өмірден озып кетті. Мен де адам баласымын, ішім удай ашиды», – деді әкім.

Қилыбай тепсе темір үзетін жігіттің артында 6 баласы жетім қалғанын, сонымен бірге келіншегінің жетіншіге аяғы ауыр екенін атап өтті.

«Кейде менің орныма тұрғындарды орынбасарым қабылдайды. Мәселе былай, орынбасарымның айтқанын, менің айтқаным деп қабылдау керек. Өйткен...

Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте Маңғыстау облысының әкімі Нұрдәулет Қилыбай қандай жалақы алатынын айтты. Оның қазіргі жалақысы ереуілге шығатын мұнайшылардың еңбекақысынан да төмен.

«Мен «ӨзенМұнайГазды» 1,5 жылдай басқардым. Ол жердің айлығы жаман емес, жақсы. Сенесіздер ме, бұл компанияда кейбір жұмысшылар мекеменің басшысынан да жоғары айлық алатын жағдайлар болатын. Айлық көлемі жұмысшының еңбек өтілі мен жұмыс істеген сағатына байланысты. Әрине, ол жерде алған айлығыма қазіргі жалақым жетпейді. Бірақ әкім ретінде алатын айлығыма еш ренжімеймін. Қалай болғанда да, менің бүгінгі күні алып отырған айлығым, кеше ереуілге шыққан мұнайшылардың айлығынан көп емес», – деді әкім.

Ұлттық бірыңғай тестілеуге (ҰБТ) тіркелу 20 желтоқсаннан басталды. Алайда үміткерлердің тіркелуінде қиындықтар болды. Ұлттық тестілеу орталығының ресми сайты істемей қалды.

Әлеуметтік желіде бұл жағдай қызу талқыланып, көптеген пайдаланушы тіркелу мүмкін еместігін айтып шағымданып жатыр. Ұлттық тестілеу орталығы бұл мәселеге қатысты әлеуметтік желіде ресми түсініктеме берді. Сайт жұмысы шамамен екі сағат ішінде қалпына келтірілетінін мәлімдеді.

Ұлттық тестілеу орталығы техникалық ақауларды жою үшін барлық қажетті шараны қолға алған.

Айта кетейік, ҰБТ-ға тіркелу 20-30 желтоқсан аралығында жүргізіледі.

Жоғары оқу орнының ақылы бөліміне түсу үшін 11-сынып оқушылары сынақтан өтеді. Бұған дейін шекті балл жинай алмағандар да бағын сынайды.

Қазақстандықтардың 53%-нан астамы осы жылдың көктемінде елімізде енгізілген Бірыңғай уақыт белдеуіне қарсы шықты. Бұл туралы Demoscope талдаушылары жүргізген сауалнамада белгілі болды. Сауалнамаға қатысқандардың 7%-ы уақыттың өзгеруіне қатысты ешнәрсе білмейтін болып шықты.

«Азаматтардың басым бөлігі (53,1%) бірыңғай уақыт белдеуін қолдамайды. Бұл ретте, 22,1% мақұлдаған, 15,5% немқұрайлы , ал 7,4% бұл туралы ештеңе естімеген», – делінген хабарламада.

Сарапшылар республиканың көп облысында шешімді қолдамайтын азаматтардың үлесі басым екенін атап өтті. Уақыт бір сағатқа кері шегінген облыстарда наразылық айқын көрінеді.

«Шығыс және орталық өңірлер — Абай, Шығыс Қазақстан, Жетісу, Қарағанды, Ұлытау облыстары тұрғындары (74,6%)бірыңғай...

Денсаулық сақтау министрлігі алғашқы медициналық-санитарлық көмек қызметтерін міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) пакетінен қаржыландыруды көздейтін заң жобасын қоғамдық талқылауға шығарды.

Бұл өзгерістерге сәйкес, алғашқы медициналық-санитарлық көмек кепілдендірілген тегін медициналық көмек (КТМК) пакетінен шығарылып, МӘМС жүйесіне ауысады. Министрлік бұл жаңашылдықтың басты мақсаты – жүйенің қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету және өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтарды сақтандыру жүйесіне тарту деп мәлімдейді.

Алайда, МӘМС жарнасы төленбеген жағдайда, әкімдіктер медициналық көмекті жергілікті бюджет есебінен қамтамасыз ететін болады.

Кепілдендірілген тегін медициналық көмек деген не?

Кепілдендірілген тегін медициналық көмек (КТМК) пакетіне мемлекет есебінен көрсетілетін негізгі медициналық қызметтер кіреді. КТМК-ға келесі тегін қазыметтер кіреді:

Жедел...

Біріккен Араб Әмірліктері Қазақстаннан негізінен қой етін импорттайды. Араб халқы көбінде «халал» маркалы ет тұтынғанды жөн көреді. Мәселен, 2024 жылы бұл елге 13 мың тоннадан астам қой еті жеткізілген. Бұл туралы Дубайда БАӘ Мемлекеттік сыртқы сауда министрі Тани бен Ахмед Аль Зейудимен кездесу кезінде Сауда және интеграция министрі Арман Шаққалиев айтты.

Сауда және интеграция министрлігінің мәліметінше, БАӘ нарығында қазақстандық өнімдерге деген сұраныс артқан. Әсіресе, Қазақстанның органикалық ауыл шаруашылығы өнімдеріне, соның ішінде салқындатылған қой етіне деген сұраныс жоғары.

«2024 жылдың 10 айында қой етінің экспорты 13,3 мың тоннаны құрап, оның жалпы құны 45,3 млн...