Қазақстан экономикасы жыл сайын өсіп келеді, әрі бұл үдеріс 2025 жылы да жалғасуда. Қаңтар мен қараша айлары арасында негізгі капиталға салынған инвестиция көлемі 18 513,2 млрд теңгеге жетіп, өткен жылмен салыстырғанда 13,3% артты.
Инвестиция ел экономикасының қозғаушы күштерінің бірі саналады. Ол тек қаржылық емес, әлеуметтік және технологиялық дамуға да ықпал етеді.
Инвестиция тарту арқылы Қазақстанның экономикасы өсіп, халықтың әл-ауқаты жақсарады. Бұл ұзақ мерзімді тұрақтылыққа және прогреске жетелейтін маңызды қадам.
Биыл елімізге кімдер инвестиция құйды
Қазақстан экономикасына қандай капиталы бар елдер тартылды? 2025 жылдың көрсеткіштері бойынша, инвесторлардың қаражаты әртүрлі салаларға бағытталған. Сыртқы инвесторлардан бөлек, ішкі нарық та қаржылай қолдау көрсетті. Мемлекеттік бюджеттен 4 180,3 млрд теңге бағытталса, банктер секторы да елеулі үлес қосып, 795,6 млрд теңге тартты.
Мемлекеттің үлесі артып келеді. Ал өзге елдерде қалай? Өнеркәсібі дамыған елдерде:
- АҚШ, Германия, Ұлыбритания сияқты елдерде, мемлекеттік бюджеттен инвестициялардың үлесі салыстырмалы түрде төмен. Бұл елдерде нарықтық экономика басым және көпшілігі жеке сектордың қолдауымен жүзеге асырылады. Мемлекет көбінесе инфрақұрылым, қорғаныс, білім беру, денсаулық сақтау салаларына инвестиция салады.
- АҚШ-та мемлекеттік қаржыландыру әдетте зерттеулер мен ғылыми жаңалықтарға бағытталады. Сонымен қатар үкімет инфрақұрылымдық жобаларға (мысалы, жолдар, көпірлер) қаржы бөледі.
Дамушы елдерде:
- Қытай, Үндістан, Бразилия сияқты дамушы елдерде мемлекеттік бюджеттен инвестициялардың үлесі айтарлықтай жоғары. Бұл елдерде мемлекет экономикаға белсенді түрде қатысып, стратегияларды жүзеге асырады. Қытайда, мысалы, мемлекеттік инвестициялар инфрақұрылым, энергетика және жаңа технологиялар салаларын дамытуға бағытталған.
- Әсіресе, мемлекеттік инвестициялар маңызды салаларда, мысалы, энергетикада, көлік инфрақұрылымында және өнеркәсіпте үлкен рөл атқарады.
Қай өңірлер көбірек инвестиция тартуда
Қазақстанның әр облысы мен қаласы – жеке бір экономика болып саналады. Сондай-ақ әр өңір өз әлеуетін жүзеге асыру үшін күресуде. 2025 жылдың 11 айында ең көп инвестиция тартқан өңір – Астана қаласы. 2 137,4 млрд теңге көлемінде инвестиция құйылып, бұл қаланы еліміздің экономикалық жүрегіне айналдырды. Астана алдағы жылдары да даму үстінде болмақ.
Алматы қаласы да көрнекті орынға ие: 1 924,1 млрд теңге инвестиция тартылған. Алматының қаржылық және мәдени әлеуеті инвестиция тартудың негізгі факторлары болып саналады.
Қарағанды облысы да айтарлықтай қаржы тартып отыр: 1 049,2 млрд теңге. Өндіріс пен тау-кен салаларының дамуы, бұл өңірдің инвесторлар үшін тартымдылығын арттырды.
Бірақ инвестиция тарту әлі де шоғырланбаған аймақтар бар. Мысалы, Ұлытау (207,3 млрд. теңге) мен Жетісу (452,5 млрд. теңге) өңірлерінде инвестициялар көлемі салыстырмалы түрде төмен болса да, олар да болашақта өздерінің әлеуетін іске асыра алады.
Қорытынды
Инвестициялардың артуы экономика үшін маңызды, өйткені ол экономикалық өсімді қамтамасыз етіп, жаңа жұмыс орындарын ашады, технологиялық даму мен инфрақұрылымды жақсартады. Инвестициялар мемлекеттің әлеуметтік және инфрақұрылымдық жобаларына қолдау көрсетіп, жеке секторды ынталандырады. Бұл елдің бәсекеге қабілеттілігін арттырып, халықтың өмір сүру сапасын жоғарылатады. Жалпы, инвестициялардың артуы – елдің тұрақты дамуы мен болашағына оң ықпал ететін маңызды үрдіс.
