Жаңалықтар

2024 жылы қаңтар-маусым айлары аралығында Қазақстанның мемлекеттік бюджетіне 8,9 млрде теңге түскен. Бұл туралы Үкіметтің жарты жылдық есебінде жазылған.

Есепке сүйенсек, жеке тұлғалардың банкроттығы мен төлем қабілетін қалпына келтіру туралы заң енгізілген сәттен бастап 43 млрд теңге берешегі бар 13 мыңнан астам азамат банкрот деп танылған.

2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап жеке тұлғаларды жалпыға бірдей декларациялаудың үшінші кезеңі басталып, жарты жылда бизнес құрылымдарының 1 млн-нан астам есеп қабылдаған. Қазақстан арқылы тауарларды өткізу қабілеті 36%-ға артты. 2024 жылдың бірінші жартыжылдығында 600 мыңнан астам автокөлік құралдары өткен, 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 160 мыңға артық. 

1 шілдеде «Мемлекеттік сатып алу туралы...

Ұлттық олимпиада комитеті бүгін, 5 тамызға, арналған қазақстандық спортшылардың жарыс кестесін ұсынды. Қазақстандық спортшылар 3 спорт түрінен сайысқа шығады. 

5 тамызда грек-рим күресінен жекпе-жектер басталады. Алғашқы болып сынға Айдос Сұлтанғали мен Әлімхан Сыздықов түседі.

Ескерту: жарыс кестесі Астана уақытымен көрсетілген.

Стенд ату, скит.

Әсем Орынбай, Эдуард Ещенко. Сағат: 12.00

Жеңіл атлетика, 200 метр (әйелдер)

Ольга Сафронова. Сағат: 15.50. Жартылай финал, сағат: 23.45.

Стенд ату

Әсем Орынбай, Эдуард Ещенко. Сағат: 18.00

Грек-рим күресі (60 килограммға дейін)

Айдос Сұлтанғали Қырғызстан спортшысы Жоломан Шаршенбековпен белдеседі. Сағат: 18.00, Сәғат: 00.00

Грек-рим күресі (130 килограммға дейін)

Әлімхан Сыздықов румыниялық Алина Чурариумен белдеседі. Сағат: 18.00

Үлкен жобалар «сарқылғаннан» кейін, орта инвестициялық жобалардың саны мен салмағы артып келеді. Бірақ бұл Қазақстан Республикасының Үкіметінің көңілінен шығып отыған жоқ. Өйткені бұл статистикалық тұрғыдан инвестициялық белсенділік қарқынының бәсеңдегенін көрсетеді. Қарқынды өсуге қайта оралу үшін министрлер кабинеті «үйренген» әдіс – капиталды көп қажет ететін жобаларды жүзеге асыруға бет бұруда.

 Kursiv Research инвестициялық жобалар туралы жиналған деректерге сүйене отырып, елдегі жаңа ірі индустриалдық және инфрақұрылымдық нысандар жайлы айтуды жалғастырады. Қаражат салу мен инвестициялық белсенділік динамикасы –алдағы экономикалық өсімді, сондай-ақ оның салалық және өңірлік шоғарлануы мен сапасын болжаудың бірден-бір көрсеткіші. Бұл Kursiv Research-тың Қазақстан өңірлерінде жүзеге асқан жаңа ірі инвестжобалардың рейтингі мен...

2024 жылдың маусым айында бірнеше елдің орталық банктері 31 тонна алтын сатып алды деп хабарлайды World Gold Council.

Құнды тауарды сатып алу бойынша Өзбекстан мен Үндістан үздік шықты. Олардың әрқайсысы айына 9 тоннадан алтын сатып алған.

Ұлттық банктер де бағалы металдың көп мөлшерін сатып алды:

Бұл ретте Сингапурдың Орталық банкі 12 тонна, Қазақстан Ұлттық банкі 6 тонна алтын сатты.

2024 жылдың І тоқсанындағы Дүниежүзілік алтын кеңесінің мәліметі бойынша Қазақстан 310,6 тонна алтынмен әлемде алтын қоры бойынша  17-орында. Мына динамикаға...

Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек грантқа ілікпей қалған, жоғары балл жинаған түлектер мен олардың ата-аналарын әлі де үміт үзбеуге шақырды. Министрдің мәліметі бойынша жоғары білім алуға гранттардың аз ғана бөлігі, яки 5112 грант зардап шеккен өңір түлектеріне бөлінген.

2024 жылы су басқан аймақтарда 20 мыңнан астам түлек бітірді. 10 мыңнан астам түлек жалпы конкурстан өтті. Конкурстан кейін Ғылым министрі Саясат Нұрбек көптеген ата-ана өзіне хабарласқанын жазды.

«Айтайын дегенім, үміт үзбеңіздер! Грант алу мүмкіндіктері әлі де бар! Биылғы конкурсқа қатысушылар саны өткен жылмен салыстырғанда 11 мыңға көп, сондықтан бәсеке де өте жоғары болды. Су тасқынынан...

Халықаралық шахмат федерациясының президенті Аркадий Дворкович Қазақстандағы білім саласына шахмат ойынын енгізу, сондай-ақ спортшыларды даярлау бастамасын жоғары бағалады. Ол KazChess басшысы Тимур Турловпен елімізде шахматты дамытудың 2027 жылға дейінгі кешенді жоспарын талқылады.

Турлов пен Дворкович «Шахмат білім беруде» жобасы аясында сәуір айында Астана қаласынының №8 мектебіндегі KazChess ашқан шахмат сыныбына барды. Жоба Оқу-ағарту министрлігі, Ғылым және жоғары білім министрлігі және әкімдіктер арқылы жүзеге асуда. Атап айтқанда, бастауыш сыныптардың 20 пайызына шахмат үйрету жоспарланған. 2023 жылдан бастап еліміздің 7 облысындағы 42 мектепте 1-сынып оқушыларына факультативтік пән ретінде оқытылады. Қазірдің өзінде 19 облыстағы 742 мектепті қамтитын тізім жасақталды. KazChess 350 орта білім...

Калифорнияның Орталық аңғарында 6000-нан астам өрт сөндіруші ормандағы өртті сөндіріп жатыр. Өрт ауқымы бойынша штат тарихында төртінші оқиға болып есептеледі. Қауіпті аймақтан 4 мыңнан астам адам көшірілді.

Reuters шолуында ормандағы өрт 24 шілдеде Калифорния штатының Чико маңында басталғанын атап көрсеткен. Саябақтағы жалын 162 200 гектар аумаққа жайылған. Яки көлемі бойынша Лос-Анджелес қаласының аумағынан асып түсті. 560-тан астам үй мен құрылыс нысандары жанып кетті.

Калифорния орман шаруашылығы және өрттен қорғау департаментінің өкілі Кристофер Янг найзағай қауіп төндіріп тұрғанын айтқан. Қазіргі уақытта күн ыстығы 38 градус Цельсийге жеткен. Сағатына 25 мильге жеткен жел екпіні де өрт сөндірушілер жұмысын қиындата түсті.

...

Таяу Шығыста жағдайдың күрделене түсуіне байланысты АҚШ пен Ұлыбритания өз азаматтарын тезірек елге оралуға үндеді. Бейруттағы АҚШ елшілігі Ливаннан кез келген билетпен ұшып кетуге үгіттеп жатыр. Ал Ұлыбританияның сыртқы істер министрі Дэвид Лэмми британдықтардың жағдайына алаңдайтынын, Таяу Шығыстағы жағдай ушығып кетуі мүмкін екенін ескертті. Министр коммерциялық рейстерді пайдалануды ұсынды. Ұлыбритания Ливанға дипломатиялық және әскери күштерді шоғырландыруға кірісті. Олар елшілікке көмектеседі және британдықтарға дер кезінде қол ұшын созуы тиіс. Бұл жөнінде шетелдік ақпарат құралдары жазды.

Израиль Ливан астанасы – Бейрут қаласына соққы жасады. Израиль әскерилері бұл соққының мақсаты – Хезболланың аға қолбасшысының көзін жою деп түсіндірген.

«Хезболла» шииттік қозғалысы оған жауап...

Нариман Курбанов Париж Олимпиадасында спорттық гимнастика, дәлірек айтқанда, ат үстіндегі жаттығудан күміс медаль жеңіп алды.

Қазақстандық спортшы Нариман Курбанов жаттығуды ең бірінші болып орындап, 15.433 ұпай алды. Ол базалық қиындығы 6.7-ге тең жаттығуды сәтті орындап шықты. Осылайша отандасымыз Қазақстан қоржынына 4-медальді салды.

Бұл сында алтын медальді ирландиялық Риз Макленаген иеленді. Оның ұпай көрсеткіші – 15.533. Ал қола медаль америкалық Штефан Недорочектің еншісіне (15.300) бұйырды.

Сондай-ақ бүгін, 3 тамызда, бокстан әйелдер арасындағы 50 келі салмақтағы жекпе-жекте отандасымыз Назым Қызайбай колумбиялық Валенсия Лорена Ингритті жеңіп, жартылай финалға өтті. Спорттық гимнастиканың еркін жаттығуында Милад Карими үздік бестікке енді.

Естеріңізге сала кетейік, Париж Олимпиадасының алғашқы...

3 тамызда Astana IT University қабырғасында дамуында ерекшелігі бар балалармен бір мезгілде ойнайтын шахмат сеансы өтті. Іс-шара осы күндері Астанада өтіп жатқан рапид және блиц бойынша командалық әлем чемпионатына орайластырылды.

«Балаларға арналған сеансты Болгария шахматшысы, әйелдер гроссмейстері Нургюл Салимова өткізді. Ойын тақтасының алдына дамуының ерекшелігі бар 12 бала жиналды. Диагноздарына қарамастан (көру, есту қабілетінің бұзылуы бар, аутистік спектрі бұзылған, БЦС, жүрек ақауы бар және т.б.) балалар шахматқа құмарлығын және жақсы ойнай алатынын көрсетті», – деп атап өтті шахматшы. 

«Мен үшін бұл қызық тәжірибе болды. Бүгін біз шахматтың адамдарды біріктіретініне және әркім...

Ақтау қаласының орталығында құбыр желісі жарылып, апатқа байланысты коммуналдық қызметтер бірнеше тұрғын үйлердегі ауызсуды өшіруге мәжбүр болды.

Lada.kz басылымының ақпаратына сүйенсек, құбырдағы жарылыс салдарынан су жол бойымен тарады. Ақтау тұрғындары 11 шағын ауданнан Ботаникалық бақ бойындағы жол бойымен 8 шағын ауданға дейін су ағып жатқанын айтып шағымданған.

Апат қала орталығын ауызсусыз қалдырды. «Каспий жылу», «Су арнасы» коммуналдық кәсіпорны Ақтаудың 11 шағын ауданындағы №3, 4, 10, 11 және 60 үйлердің тұрғындары шектеулерге ұшырағанын хабарлады. 

«Коммуналдық қызметтер апатты-қалпына келтіру қазба жұмыстарын жүргізуде. Жөндеу жұмыстары сағат 18:00 шамасында аяқталады», – делінген хабарламада.

Жыл басында Ақтаудың жеті шағын...

«Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қорының еншілес ұйымы «Самұрық-Қазына Констракшн» (СҚК) жаңа жылға (2024) «Жайлы мектеп» жобасын жүзеге асыру үшін бюджеттен бөлінген 312 млрд теңгемен қадам басты. Бұл сома компания активінің тең жартысын құрап отыр – 51%. «Курсив» бюджеттік дағдарыс кезінде мұншама қаржының бір компанияның уысына қалай түскенін анықтап көрді.

Пилоттық жоба хақында

«Жайлы мектеп» – пилоттық жоба. 2023-2025 жылдарға арналған. Жобаны Қазақстан Үкіметі 2022 жылғы қарашада бекітті. Мақсаты – еліміздің білім беру жүйесіндегі инфрақұрылымды жақсарту. Өйткені қазіргі жағдай мәз емес. Орта мектептердегі орын тапшылығы 270 мыңға жетіп отыр. Ең қызығы, мұның үштен екісі қалалық мектептерге тиесілі. Құжатты әзірлеген Оқу-ағарту министрлігін...

Алматыда Alternativa Film Awards 2023 номинанттары мен жеңімпаздарының кино көрсетілімдері басталды. Kursiv Lifestyle көрсетілімнің алғашқы күнінде қырғызстандық режиссер Мирлан Әбдіқалықовтың шынайы оқиғаға негізделген «Қыз алып қашу» фильмінің көрермені болды. «Қыз алып қашу» фильмінің премьерасы былтыр қазанда Оңтүстік Кореяда өткен 28-ші Пусан халықаралық кинофестивалі аясында болды. Таспа Jiseok конкурстық бағдарламасына қатысып, бас жүлдеге ие болды. Жалпы Қырғызстанда алып қашу тақырыбын арқау еткен кинокартина бір бұл ғана емес. Дегенмен солардың ішінде динамикалық сюжетімен Әбдіқалықовтың фильмі озып тұр. 

Ескерту! Материалда фильм сюжеті баяндалады.

Алып қашу – ескірген дәстүрлердің бірі. Кейде келісіммен, көп жағдайды мәжбүрлі түрде қызды алып қашып, жар ету. Ескірген дәстүр дегеніміз...

АҚШ-тың қазіргі вице-президенті Камала Харрис президенттік сайлауға Демократиялық партиядан ресми түрде кандидат болды.

Демократиялық партияның ішкі сайлауы кезінде көпшілік оның кандидат болуына келіскен. Онлайн режимде өткен сайлау қорытындысы бойынша Харрис қараша айында өтетін сайлауға өз партиясы атынан қатысатын болды.

«Америка Құрама Штаттарының президенттігіне Демократиялық кандидат болу мен үшін үлкен мәртебе. Бұл кандидатураны келесі аптада ресми түрде қабылдаймын», – деп жазды Харрис әлеуметтік желідегі парақшасында.

Ол Американың жетекші партиясынан президенттікке ұсынылған алғашқы қара нәсілді әрі оңтүстік азиялық әйел болды. Жеңіске жеткен жағдайда Харрис АҚШ президенті ретіндегі алғашқы әйел болады.

АҚШ-тың қазіргі президенті Джо Байден алдағы президент сайлауынан өз кандидатурасын алып...

Апта соңындағы әлемдік тауар биржаларының сауда-саттығында мұнай бағасы күрт төмендеді. Бұған америкалық экономиканың әлсіреуі әсер еткен.

Интерфакс ақпаратына сүйенсек, нарыққа қысым түсіп, АҚШ экономикасы әлсіреуінің жаңа сигналдары әсер еткен.  

Лондондағы ICE Futures биржасында Brent мұнай фьючерстерінің құны Астана уақытымен 19:25-те барреліне 77,06 долларды құраған. Бұл алдыңғы сессияның жабылуынан 2,46 долларға (3,09%) төмен.

Нью-Йорк тауар биржасында (NYMEX) сауда-саттық кезінде WTI мұнай келісімшарттарының бағасы осы уақытқа дейін 2,69 долларға (3,53%), яғни барреліне 73,62 долларға дейін төмендеді.

АҚШ Еңбек министрлігінің мәліметті бойынша шілдеде елдегі жұмыссыздықтың 2021 жылдың қазан айынан бастап 4,3% дейін өскенін көрсетті. АҚШ экономикасындағы жұмыс орындарының өсу қарқыны бір ай...

3 тамызда қазақстандық абитуриенттер үшін жоғарғы оқу орындарына арналған мемлекеттік гранттар тізімі жария болды. Тізімді Ғылым және жоғары білім министрлігі жария етті.

Гранттар тізімін келесі ресурстардан көруге болады:

ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігінің ресми ресурстары: сайт, телеграмм, Facebook, Instagram.

Ұлттық тестілеу орталығының ресми парақшалары: телеграмм, Facebook, Instagram.

«Талапкерлердің басым бөлігінің таңдауы «Педагогикалық ғылымдар», «Инженерлік, өңдеу және құрылыс салалары» және «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» бағыттарындағы мамандықтарға түсті», – дейді Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек.

Жоғары білім беру бағдарламалары бойынша оқу үшін барлығы 78 219 грант бөлінді. Оны...

3 тамыз күні Париж Олимпиадасының басталғанына бір апта болды. Ұлттық олимпиада комитеті, бүгін, 3 тамызға арналған қазақстандық спортшылардың жарыс кестесін ұсынды. Қазақстандық спортшылар 5 спорт түрінен сайысқа шығады. 

Бокстан шаршы алаңға 50 кг салмақта Назым Қызайбай шығады. Сондай-ақ қазақстандық дзюдошылар командалық бәсекеде бай сынайды.

Ескерту: жарыс кестесі Астана уақытымен көрсетілген.

Дзюдо

Қазақстан дзюдо командасы топтық бәсекеде бақ сынайды. 11:00 басталып, 19:00 финал болуы тиіс.

Стенд ату

Екінші квалификация. Эдуард Ещенко. Бірінші квалификация. Әсем Орынбай. Сағат: 12:00.

Тасжолдағы велоспорт

Ерлер арасында топтық жарыс, финал. Алексей Луценко, Евгений Федоров. Сағат: 14:00.

Бокс

Әйелдер 50 кг. 1/4 финала. Назым Қызайбай. Сағат: 19:50.

Демалысты пайдалы әрі қызықты өткізу үшін, тарих пен мәдениетке арналған Qalam порталында жарияланған материалдар топтамасын ұсынамыз. Осы аптада: 1931–1933 жылдары Қазақстанда ашаршылықты кім, қалай және не үшін ұйымдастырды? Шілде айының сөзі мен апта петроглифі және Шығыстың ұлы режиссерлерінің үшінші шығарылымы. 

Апат анатомиясы

XX ғасырдың 30-шы жылдарында Қазақстанды шарпыған ашаршылық қазақ халқының жан дүниесінде жазылмаған жара қалдырды. Үш жылдың ішінде қазақ жерін мекендеген әртүрлі ұлт өкілдерінен шыққан миллиондаған адам нәубеттің құрбаны болды. Көбі ішерге тамақ таппай, басқа республикаларға және шетелдерге бас сауғалап кетті. Халқымыздың жанына жазылмас жара салған қасірет туралы тарих ғылымдарының докторы Светлана Смағұлованың материалында.

Ай сөзі: Кәрілік

«Kazakhstan Petrochemical Industries Inc.» ЖШС– Теңіз кен орнынан шикізатты қайта өңдеу бойынша қуаты жылына 500 мың тонна полипропиленді құрайтын еліміздегі алғашқы жоба. Зауыт іске қосылған сәттен бастап 341,4 мың тонна түйіршікті полипропилен өндірді.

2022 жылдан бері Қазақстанда полипропилен құны тұрақты түрде – зауыт жұмысының бастапқы кезеңіндегі тоннасына 650 мың теңгеден қазіргі 450 мың теңгеге дейін төмендеген. Ресеймен салыстырғанда ең төменгі сома, онда баға тоннасына 1 280 долларға жетеді, Беларусьте – 1 295, Өзбекстанда – 1 090 доллар. Зауыттың негізгі міндеті – ішкі қажеттілікті қамту. Мәселен, 2022 жылы Қазақстанның полипропилен нарығының құрылымындағы KPI кәсіпорнының үлесі 2%-ды құрады, бұл ретте импорт 63%-ға...

10 маусымда белсенді азаматтар Мәдениет және ақпарат министрлігіне ЛГБТ насихатына тыйым салудын сұрайтын петиция жолдады. Оны қарастыру үшін жұмыс тобына 45 адам енді.

Мәдениет министрі Аида Балаева бейнеүндеу жариялап, ЛГБТ-ға қарсы петиция ішінара мақұлданғанын айтып, бұл мәселені жете зерттеуді, алдағы уақытта кешенді талдау жүргізуді ұсынды. Петиция тақырыбын азаматтық қоғам мен халықаралық және қазақстандық институттар қызу талқылады. Сарапшылар халықаралық құқықтық актілерді талдады.

«Конституция нормаларына және халықаралық міндетемелерге сәйкес Қазақстан кемсітуге сәйкес саясатты жүзеге асырады. Ол саясат арқылы конституциялық кепілдік пен жанжал тудырмауды және толеранттылық сақтауды қамтамасыз ету міндеттелген. Қоғамда осындай маңызды петицияны талқылауға көптеген қазақстандық қатысып, көтерілген...

2024 жылдың шілде айында Қазақстандағы іскерлік белсенділіктің өсімі біршама баяу қарқынмен жалғасты. Ұлттық банк (ҰБ) есебінше жалпы іскерлік белсенділік индексі (ІБИ) алты ай қатарынан оң аймақта қалып отыр.

Шілде айының қорытындысы бойынша өндірісте, қызмет көрсетуде және құрылыста іскерлік белсенділік артқан. Аталған секторлар іскерлік белсенділік индексінің (ІБИ) өсу аймағында тұр. Атап айтқанда, өндірісте индекс өзгеріссіз қалып, 51,7 құрады, қызмет көрсету мен құрылыста біршама төмендеп, сәйкесінше 51,0 және 50,5-ті құрады (маусымда – 51,6 және 51,7). Бұл секторларда жеткізу мерзімінен басқа барлық компонент жақсарды.

Тау-кен өнеркәсібінде бұл көрсеткіш аздап 49,6-ға дейін (маусымдағы 49,5-тен) өсті, бірақ тауарлы-материалдық қорлар көлемінің төмендеуіне байланысты теріс аймақта қалып отыр.

10 өңірде іскерлік белсенділік жақсарып, 8 өңірде...

Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігі Таяу Шығыстың бірқатар елдеріне сапарға шығудан бас тартуды ұсынды.

Қазіргі уақытта Таяу Шығыстағы жағдай ушығып тұр. Соған байланысты министрлік Қазақстан азаматтарына аталған өңірдегі ахуал тұрақтанғанша, Израиль мен Ливанға уақытша бармау әлдеқайда дұрыс шешім болатынын хабарлады.

«Қазіргі уақытта аталған елдерде жүрген Қазақстан азаматтарынан аса қажеттілік болмаса үйлерінен шықпауды, қауіпсіздік шараларын барынша күшейтуді, сақтық пен қырағылық танытуды, соңғы жаңалықтарды қадағалауды, сондай-ақ Қазақстан Сыртқы істер министрлігі және Израиль мен Ливандағы елшіліктерімен байланыста болуды сұраймыз», – деп жазды ведомство

Қосымша ақпарат алу немесе төтенше жағдайлар туындаған жағдайда аталған елдерде жүрген ҚР азаматтары мен...

«Халықаралық жасыл технологиялар және инвестициялық жобалар орталығы» бұрынғы басшысы Олжас Ағабеков 9 жылға сотталды. Оған ірі мөлшерде пара алды, аса ірі мөлшерде алаяқтық жасады және лауазымдық өкілеттіктерін асыра пайдаланды деген айып тағылған.

«Сот үкімімен сотталушы А. ҚК-ның 366-бабы 3-бөлігінің 3) тармағы, 190-бабы 4-бөлігінің 2) тармағы, 361-бабы 4-бөлігінің 3) тармағы бойынша кінәлі деп танылып, ҚК-ның 58-бабы 3-бөлігінің талаптарына сәйкес, жазаларды ішінара қосу арқылы, мемлекеттік қызметте және квазимемлекеттік сектор субъектілерінде лауазымдарды атқару құқығынан өмір бойына айырыла, пара нысанасының құнын мемлекет кірісіне өндіре отырып, түпкілікті 9 жыл мерзімге бас бостандығынан айырылды», – делінген сот хабарламасында,

Экология...

2025-2026 жылдары пайдалы қазбаларды өндіруге салынатын салықтың жаңа әдістемесін енгізген жағдайда Қазақстан ураны өзінің бәсекелестік артықшылығын жоғалтуы мүмкін. Бұл туралы канадалық Cameco компаниясы екінші тоқсанның қорытындысында айтқан. Аайта кетейік, бұл компания «Қазатомөнеркәсіппен» серіктестік аясында Түркістан облысындағы уран өндіретін  «Инкай» кен орнының 40% акциясына иелік етеді.

Cameco-ның екінші тоқсандағы есебіне сәйкес, «Инкай» кен орнында бірінші жартыжылдықта 3,5 миллион фунт немесе шамамен 1346 тонна уран өндірілді, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда аз. Ол кезде 4,3 миллион фунт немесе шамамен 1654 тонна өндірілді. 2024 жылдың алғашқы алты айында кен орнының кірісі 292,5 миллион долларды құрады, бұл бір жыл бұрынғы кезеңнен ек...