Жаңалықтар

Қазақстан тәуелсіздік алғаннан бері Парламентте үш мыңға тарта заң қаралған. Азаматтық құқық саласына маманданған заңгер, жеке құқық профессоры Марат Ахмади оның ішінде тек екі заң ғана қазақ тілінде жазылғанын, қалғаны әуелі орыс тілінде жазылып, мемлекеттік тілге аударылғанын айтады.

KursivMedia тілшісімен сұхбаттасқан маман бұл мәселенің қайдан шыққанын және қалай шешуге болатынын айтты.

«Елімізде заң әуелі орыс тілінде жазылып, содан кейін мемлекеттік тілге аударылады. Осы тұста оны кім аударады деген сұрақ туындайды. Қазір заңнаманы лингвистер аударып жүр. Соның салдарынан бір термин екі заңда екітүрлі жазылады. Қазір заңды аударсақ та, құқықты талдасақ та қолымызда құжаттың орыс тіліндегі нұсқасы...

Бүгін, 7 наурыз, футзалдан EURO-2026 іріктеу кезеңі аясында Қазақстан мен Албания құрамалары арасындағы ойын өтеді.

Матч қашан және қайда өтеді?

Кездесу Астана қаласындағы Жақсылық Үшкемпіров атындағы жекпе-жек сарайында сағат 19:00 де өтеді. Сондай-ақ, тікелей эфирді Qazsport телеарнасы көрсетеді.

Турнир кестесіндегі жағдай

Төрт турдан кейін 6-топтағы командалардың жағдайы келесідей:

Қазақстан құрамасы бұл матчта жеңіске жетіп, турнирлік кестеде өз позициясын нығайтуды көздейді.

Еске сала кетейік, футболдан Қазақстан ұлттық құрамасы 23 наурызда және 26 наурызда ойындар өткізеді.

TikTok тренді кесірінен соя таяқшаларын жеген алты оқушы бала уланып, ауруханадан бір-ақ шықты. Бірақ әупірімдеп аман қалған.

Mash ақпаратына қарағанда, оқиға Мәскеу маңындағы Красногвардейск қаласында болды.

Бес ұл бала мен бір қыз артынша ауруханаға түскен

Осы қаладағы №1 мектептің 11 жастағы оқушысы Latiao соя етінен жасалған таяқшаларды әкеліп, сыныптастарына ұсынған. Оны жеген бес ұл бала мен бір қыз артынша ауруханаға түскен.

Оқиғаның егжей-тегжейін құқық қорғау органдары анықтап жатыр.

Айта кететін жайт, TikTok трендіне байланысты оқушылардың улану оқиғалары Қазақстанда да тіркеліп отыр.

Алматы облысындағы қытырлақ таяқшалар

Мәселен, 2023 жыл Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы Бәйтерек ауылында...

Алматы әуежайындағы оқиғаға қатысты тағы бір видео тарады. Ол жерде әуежай қызметкерін кепілге алған азамат әуежайды жарып жіберетінін, сөмкесінде жарылғыш зат бар екенін айтады.

KursivMedia редакциясына оқырманнан келген видеода ер адамның: «Орындарыңнан қозғалмаңдар. Бәріңді жарып жіберем. Бәріңді жарып жіберемін деймін, қаруларыңды қойыңдар», – деп жатқаны бейнеленген.

Сонымен бірге ер адам сөмкесінде 1,5 килограм жарылғыш зат бар екенін айтқан.

Айта кетсек, бүгін 7 наурыз күні Алматы әуежайында ер адам пышақпен келіп, әуежай қызметкерін кепілге алғаны туралы видео тарай бастады. Әуежайдың баспасөз қызметі көп ұзамай ер адамның залалсыздандырылып, полицияға тапсырылғанын хабарлады.

Бұл...

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Алматы әуежайында болған оқиғада ерлік танытқан адамды наградаға ұсынуды тапсырды. Бұл туралы президенттің баспасөз хатшысы Руслан Желдібай хабарлады.

«Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Алматы әуежайында адамды кепілге алу жағдайы жөнінде хабардар. Президент қылмыскердің суық қаруын тартып алып, ұстауға көмектескен ер адамның батылдығын ерекше атап өтіп, аталған азаматты мемлекеттік наградаға ұсынуды тапсырды», – делінген хабарламада.

Orda.kz басылымының хабарлауынша, ер адамды қарусыздандырған адам әуежай қызметкерінің орнына өзін кепілге алуды ұсынған. Ер азаматтың аты-жөні – Әбдірайым Мұса Сайранбайұлы. 1973 жылы дүниеге келген азамат. Ол әуежайға туыстарын шығарып салуға барған.

Түсіндіре кетсек, бүгін...

Ұлттық банктің отандық алтын өндірушілерден сатып алған алтынды сыртқа сатуынан нарыққа жылына қосымша 5-6 млрд доллар түседі. Бұл туралы Kursiv.Media cауалына жауап бере отырып Тимур Сүлейменов мәлімдеді.

«Қазір нарықтағы алтын бағасына сүйенсек, алтын сатудан жылына 5,5-6 млрд доллар валюта түспек. Алтын бағасы бір унциясына 2900 доллар болып тұр. Бұл деген – валюта нарығына қосымша ұсыныс, теңгеге қолдау. Өйткені долларға деген сұраныс азайып, теңге бағамы нығаяды», – деді ол.

Қаңтар-ақпан айларында Ұлттық банк 950 млн доллар нарықққа ұсынды. Соның нәтижесінде теңге бағамы тұрақтанған.

17 қаңтарда Ұлттық Банк теңгеге қысымды азайту үшін алтын-валюта қорын пайдаланатыны...

Енді банктер резервті капиталының бір бөлігін қаржы буферіне жинауға міндетті болады. Бұл тұтынушылық кредит секторын «салқындату» үшін қажет. Астанада өткен брифингте Ұлттық Банк төрағасы Тимур Сүлейменов осылай деп мәлім етті.

Банктерге қандай талап қойылды?

Ұлттық банк Қаржы нарығын реттеу агенттігімен бірлесіп, секторда контрциклдің капитал буффері атты шара енгізбекші. Жаңа өзгеріс бойынша, банктер актив көлеміне қарай резервті капиталының 0-6%-ын қор ретінде жинауы керек.

«Бұл банктер үшін халықтың қауіпсіздік жастықшасы тәрізді. Оларға резервті капиталының бір бөлігін жинауға міндеттейді. Оның мақсаты – тұтынушылық несиенің қызып кетуінен сақтау және қаржы жүйесін түрлі дағдарыстардан қорғау», – деп түсіндірд...

Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов Үкіметтің салық саясатын, соның ішінде қосылған құн салығын (ҚҚС) көтеруін дұрыс деп есептеді. Себебі сол кезде Ұлттық қорға түсу тоқтайды.

Өскелең ұрпақтың қалтасына түспейміз

Бұл туралы ол базалық мөлшерлеменің 16,5%-ға дейін өсуіне байланысты өткізген баспасөз брифингінде мәлімдеді.

Сүлейменовтің айтуынша, қосылған құн салығын көтерген соң, Үкімет Ұлттық қорға қол салуды доғарады.

«Біз қосылған құн салығын көтереміз, есесіне Ұлттық қордан трансферт алуды доғарамыз. Ыңғайлы айырбас. Экономистер мен қаржыгерлер дұрыс деп есептейді.

Азаматтар тұрғысынан алап қараған уақытта да дұрыс екенін көреміз. Себебі Ұлттық қорға қол салған уақытта, біз болашақтың – балаларымызды...

Шымкент қаласынан Германияның Мюнхен қаласына жаңа әуе рейсі ашылады. Бұл туралы Көлік министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады.

«Отандық әуе компания биылғы мамырдан бастап Германияға қатынайтын жаңа әуе маршрутын іске қосады», – делінген баспасөз хабарламасында.

Баспасөз қызметінің мәліметінше 27 мамырдан бастап қазақстандық «SCAT» әуе компаниясының әуе кемесі Шымкент – Мюнхен бағытында ұша бастайды. Әуе ұшақтары аптасына 3 рет, сейсенбі, бейсенбі және сенбі күндері қатынайды. Нәтижесінде Қазақстан мен Германия арасындағы рейстердің жалпы саны аптасына 11-ден 14-ке дейін артады.

Айта кетейік, SCAT әуекомпаниясы 2024 жылдың күзінде Камбоджа бағытына ұшатын жаңа рейс ашқан болатын.

Ал 29 қаңтарда Air Astana әуе...

Алматы әуежайында әйел адамға пышақ тақап, кепілге алған адам ұсталды. Бұл туралы Алматы әуежайының баспасөз қызметі хабарлады.

Баспасөз қызметінің хабарлауынша, оқиға, бүгін, 7 наурыз күні болған.

«Жергілікті уақыт бойынша сағат 11:45 шамасында өзін жолаушы ретінде таныстырған ер адам ішкі терминалдағы (Т1) рейс алдындағы тексеру аймағына келді. MAA авиациялық қауіпсіздік қызметінің скрининг қызметкерлері ер адамнан құжаттарын көрсетуді сұраған. Оған жауап ретінде ер азамат скрининг офицерін шашынан ұстап, пышақпен қорқыта бастаған», – делінген баспасөз қызметінің түсіндірмесінде.

7 минуттан кейін әуежайдың желілік полиция бөлімінің қызметкерлері офицерді құтқарып, қаруын алған.

Ұсталған азамат полиция өкілдеріне тапсырылған.

Алматылық «Medeo Drilling Group» компаниясы Атырау облысындағы Қараған кен орнында сынақ мұнай өндірісін бастамақ. Бұл кен орны Теңіз кен орнына жақын орналасқан.

Сынақ өндірісі кезеңінде алдымен жұмысы тоқтап тұрған 6 ұңғыманы қайтадан игеруді қолға алады. Одан бөлек, қосымша 3 өндірістік ұңғыма бұрғыланады.

Мұнай қабаттарының шекаралары нақтыланып, С2 санатындағы қорлар С1 санатына ауыстырылады. Аумақтағы мұнай қорын бағалау мақсатында барлау ұңғымасы бұрғыланады.

2028 жылдың 30 сәуіріне дейін кен орнында жалпы саны 9 ұңғыма болуы тиіс. Қазіргі уақытта компания қажетті экологиялық келісім алынып жатыр.

Қарағандағы мұнай қоры алғаш рет 1976-1977 жылдары анықталған. 1983 жылы бұл жерде іздеу-барлау бұрғылауы басталды. 2000-жылдары...

Қасым-Жомарт Тоқаев барша аруларды көктемнің жарқын мерекесі – Халықаралық әйелдер күнімен құттықтады. Мемлекет басшысы бұл күнді сұлулық пен мейірімділіктің көрінісі ретінде атап өтті.

Әйел – әдемілік пен ізгіліктің символы

Президент құттықтауында әйелдердің қоғамдағы орны мен рөлін ерекше атап өтіп, аналардың, қыз-келіншектердің қоғамдағы маңызын айқындады.

«Әйел бір қолымен бесікті тербетсе, бір қолымен әлемді тербетеді» деген нақылды еске салып, әйелдер қауымының өмірдегі орны ерекше екенін айтты.

Мемлекет басшысы аналардың шексіз мейірімі мен аялы алақаны әрбір шаңыраққа жылулық сыйлайтынын, ұлттық құндылықтарымыз бен ана тіліміздің сақталуына аналардың қосқан үлесі орасан зор екенін ерекше атап өтті.

Президент...

Құрама Штаттар президенті Дональд Трамп әкімшілігі қай елдің азаматтарына АҚШ-қа кіруге тыйым салатынан анықтап болып қалды.

Бұл туралы The New York Times басылымы осы мәселемен айналысатын екі шенеунік мәліметіне сүйене отырып хабарлады.

Ақ үйдің «қызыл тізімі»

Басылым дереккөздерінің айтуынша, Трамп әкімшілігі Құрама Штаттарға кіруге тыйым салынатын елдердің «қызыл тізімін» дайындап жатыр. Дереккөздердің бірі жаңа шектеуге негізінен бұған дейінгі тізімдегі елдер кірген.

NYT мәліметінше, бұған дейін Куба, Иран, Ливия, Солтүстік Корея, Сомали, Судан, Сирия, Венесуэла және Йемен «қызыл тізімге» енген еді.

Әкімшіліктегі тағы бір шенеунік жаңадан енгізілетін шектеуге Ауғанстан азаматтары да кіруі мүмкін екенін айтты. Ауған азаматтарына...

Бас прокуратура алаяқтық жолмен кәсіпкердің 100 млн теңгесін иемденіп, Германияға қашып кеткен күдіктіні Қазақстанға жеткізді. Бұл туралы Бас прокуратураның баспасөз қызметі хабарлады.

«Бас прокуратураның қызметкерлері Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің көмегімен Германия Федеративтік Республикасынан аса ірі мөлшердегі алаяқтық жасаған күдіктіні қылмыстық жауаптылыққа тарту мақсатында экстрадициялады», – делінген жауапта.  

Экстрадицияланған азамат 2023 жылдың қаңтар айында өзінің екі сыбайласымен сөз байласып, жалған компания құрған. Содан кейін қазақстандық жұмсақ бидайдың ірі партиясын жеткізіп беретінін айтып, кәсіпкердің 100 млн теңгеден астам қаражатын алады. Қомақты қаражатты алған соң бірден ізін суытады.

Қылмыстық қудалау органдары бұл іске...

Ұлттық банк базалық мөлшерлемені 16,5%-ға дейін көтерді. Бас банктің ақша-кредит саясаты комитеті базалық мөлшерлемеге қатысты кезекті шешімін шығарды.

Ұлттық банк бұл шешімін инфляцияның қарқын алуымен түсіндіреді. Жылдық инфляция ақпанда 9,4%-ға дейін жеделдеді. Одан бөлек, Ресейде де инфляция қарқын ала түскендіктен, сыртқы сектордың бағаға әсері күшейді.

«Барлық компонент бойынша бағаның өсу қарқыны жеделдегені байқалады. Әсіресе, қызметтер бағасының өсуі айтарлықтай үлес қосып отыр. Ақпанда айлық инфляция едәуір өсіп, орташа тарихи динамикадан айтарлықтай асып түсті. Айлық базалық және маусымдық факторлардан тазартылған инфляция көрсеткіштерінен (тиісінше, ақпанда бір жылға есептегенде – 14,2% және 16,9%) фискалдық ынталандыру және тұтынушылық кредит беруд...

Сеулдің Орталық округтік соты бұрынғы президент Юн Сок Ёльді қамауға алу шешімін жойды. Бұл туралы «Рёнхап» агенттігі хабарлады.

Қамауға алу шешімі қалай жойылды?

Юн Сок Ёль сотқа қамау санкциясын алып тастау туралы өтініш берді. 3 желтоқсандағы жарлығы заңсыз деп танылуы тиіс екенін мәлімдеді.

Президент 2024 жылдың желтоқсанында елде әскери төтенше жағдай енгізуге әрекет жасағаннан кейін, қызметінен шеттетілген еді. Осыдан кейін Юн Сок Ёльге қатысты құқықтық тергеу басталды.

Қазіргі уақытта Конституциялық сот экс-президентке қатысты импичмент ісін қарастырып, тергеу аясында күдікті ретінде қаралып жатыр.

Қарақат Әбілдина «Парасат» орденімен марапатталды. Әлеумет, экономика және мәдениет, әскери салада тер төгіп жүрген нәзік жандылар да түрлі атақтарға ие болды.

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев өнер жұлдызын ғана емес, қоғам дамуына еңбек сіңірген, мемлекеттік қызметте көзге түскен бір топ әйелдерді марапаттау туралы жарлыққа қол қойды.

Оның үшінде әлеумет, экономика және мәдениет, әскери салада тер төгіп жүрген нәзік жандылар да бар.

«Парасат» ордені тағы кімге бұйырды?

«Қарақат» мектеп-студиясының бас директоры Қарақат  Әбілдинадан бөлек, екі депутатқа «Парасат» ордені бұйырды. Олар – Парламент Сенатының депутаты Бибігүл Нұрғалиқызы Жексенбай,  Парламент Мәжілісінің депутаты Құспан Айгүл Сайфоллақызы.

Сондай-ақ Абай облысы мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасының әншіс...

27 елдің көшбасшылары Еурокомиссия төрағасы Урсула фон дер Ляйеннің ЕО қорғанысын нығайту бойынша ұсынысына келісті. Бірақ Венгрияның премьер-министрі Виктор Орбан Украинаны қолдау бойынша жеке декларацияға қол қоюдан бас тартты. Бұл туралы Еуропалық Кеңес сайтында жазылған.

Еурокомиссия ұсынған басты идеяның бірі – құны 150 млрд еуро болатын жаңа қор құру. Оны ЕО бюджетінен қарыз түрінде алмақ. Еуропалық кеңес мүшелері бұл ойды бірден қолдап, «шұғыл түрде» қарайтындарын айтты. Олар «қорғаныс шығындарын айтарлықтай көбейту керек» деп есептейді.

Қордың қаржысын екі мемлекет қатар пайдалана алады. Нақты айтқанда, ол әуе қорғанысы, зымыран, дрондар және дрондардан қорғану, сондай-ақ артиллериялық жүйе үшін жұмсалуы керек.

Алматы қаласының әкімдігі туризмді дамыту мақсатында блогерлермен жұмыс істеуге, имидждік видеолар түсіруге және Tripadvisor пен Expedia сияқты халықаралық платформаларда жарнама орналастыруға 1,2 млрд теңге бөлуге шешім қабылдады. Бұл туралы BES.media хабарлады.

Жарнамаға бөлінген қаражат қайда жұмсалады?

Бөлінген қаржы мына бағыттарға жұмсалады:

Алматының туристік жарнамасы қандай нәтиже берді?

Әкімдіктің мәліметінше, 2023 жылы жүргізілген жарнамалық кампания:

Қала...

Криптовалюта нарығына қатысты стратегиялық жоспары болмағандықтан, Құрама Штаттар кейінгі он жылда 17 млрд доллардан айырылды. «Криптопатша» атанған Дэвид Сакс осылай деп мәлімдеді.

Сакстың криптовалюта туралы есебі

АҚШ президенті Дональд Трамп Ақ үй әкімшілігінде «криптопатша» қызметіне тағайындаған Дэвид Сакс үкіметтің криптонарықта қанша ақша жоғалтқанын санап шықты.

«Кейінгі он жылда Америка үкіметі шамамен 195 мың биткоинды 366 млн долларға сатқан. Үкімет биткоин сақтағанда, қазір ол 17 млрд доллар тұрар еді. Ұзақ мерзімге арналған стратегияның жоқтығы осылайша америкалық салықтөлеушілердің қалтасын қақты», – деп жазды Сакс Х әлеуметтік желісіне.

Тарихи сәт

АҚШ президент...

2025 жылдың 1 қыркүйегінен бастап, елдегі мектеп асханаларында бірқатар азық-түлік түрлерін сатуға тыйым салынады. Бұл туралы Денсаулық сақтау министрінің бұйрығында жазылған.

Бұйрыққа сәйкес, мектеп пен аурухана асханаларында пайдаланылатын азық-түлік өнімдерінің тізбесі әзірленген. Ас мәзірі монопрофильді және мультипрофильді болып бөлінеді.

Монопрофильді бекітілген бір ғана мәзірден тұрады. Ал мультипрофильді бірнеше тағам кіретін ас мәзірі. Бұл мәзірді мектептерде пайдалануға болады.

Тағам сапасына ерекше мән беріледі

Балаларға берілетін тағам сапасына ерекше мән беріледі. Мысалы, қант пен тұздың нормасы бекітілген. Нормаға сәйкес 100 г дайын тағамда тұз көлемі 0,3 грамнан артық болмау керек, ал қанттың үлесі 5 грамнан аспауы...

Қазақстан Үкіметі Щучье-Бурабай курорттық аймағын 2025–2029 жылдары дамытуға арналған кешенді жоспарын бекітті. Оны іске асыру үшін жалпы 137,2 млрд теңге қаржы бөлу қарастырылып отыр. Тиісті қаулыға Премьер-министр Олжас Бектенов қол қойды.

Жаңа туристік нысандар мен демалыс орындары салынады

Аймақты дамыту аясында жыл бойы жұмыс істейтін туристік нысандар салу, экологиялық және спорттық туризмді өркендету жоспарланған. Мәселен, Қатаркөл көлінің маңында балалар орталықтары, спорттық-сауықтыру кешендері мен аквапарк бой көтереді. Жүкей көлінің жанында кемпингтер, глемпингтер және жаңа туристік бағыттар ашылса, Кіші Шабақты көлінде қайық тұрағы, жағалау инфрақұрылымы мен жағажайлар пайда болады. Жалпы 118 түрлі шараны жүзеге асыру көзделіп отыр.

Осылайша ел...

Бірінші рет несие алғалы отырған адам банктер мен микроқаржы ұйымдарынан (МҚҰ) онлайн кредит ала алмайды. Ол үшін қаржы ұйымының кеңсесіне бару керек. Бұл туралы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің (ҚНРДА) 2025 жылдағы банк секторын қадағалау саясаты туралы құжатында жазылған. Реттеуші заңнамаға осындай өзгерістер енгізбекші.

ҚНРДА түсіндіруінше, бұл ұсыныстар қаржы ұйымдарында несие беру процесін қатаңдатуды көздейді. Сол арқылы қаржылық және киберқауіпсіздікті жақсартуды мақсат тұтады. Онлайн несиеден бөлек келесі шараларды енгізу жоспарланып отыр:

6 наурызда Атырау облысында «Ембімұнайгазға» (ЕМГ) қарасты Батыс Прорва кен алаңының N437 ұңғымасы өртенді. Кен алаңы Атырау қаласының оңтүстік-шығысына қарай 170 км жерде орналасқан.

Бұрғыдағы өрттен шыққан алау шамамен 20 метрге дейін көтерілген. Бұл туралы PetroCouncil.kz телеграм-арнасының дереккөздері хабарлады.

Мұнай кен орнындағы оқыс оқиғадан ешкім зардап шеккен жоқ.

«Ембімұнайгаз» АҚ компаниясының баспасөз қызметі таратқан мәліметке қарағанда, Батыс Прорва кен алаңының N437 ұңғымасында перфорациядан кейін құбырды түсіру кезінде кен орнынан газ шығып, соның салдарынан бұрғы істен шыққан.

«ЕМГ жедел штабы шұғыл шараларды қолға алды. Ұңғыма аумағы қоршалып, кен орнын қалпына келтіру жұмыстары жүріп жатыр», – деп...