Жаңалықтар

ForteBank қарапайым акциялар бойынша дивидендтерге 58,2 млрд теңге немесе таза пайданың 46%-ын бөлу туралы шешім қабылдады. 2023 жылы Ұлттық банктің мәліметі бойынша ForteBank 126,7 млрд теңге табыс тапқан. Дивидендтерді төлеу туралы шешім 17 сәуірде өткен акционерлердің жалпы жиналысында қабылданды. Бұл туралы Қазақстан қор биржасының (KASE) сайтындағы құжатта жазылған.

«Қарапайым акциялар бойынша дивидендтер төлеуге 58 млрд 218 млн теңгеден аспайтын мөлшердегі сома бөлінсін. Дивидендтер төленгеннен кейін қалған таза кіріс банктің қарамағында қалсын», – делінген хабарламада.

Таза табыс – 126,7 млрд теңге

Бір қарапайым акцияға шаққандағы дивиденд мөлшері 0,6436 теңге деңгейінде бекітілді. Төлем 15 мамырда...

«Тау-Кен Самұрық» ұлттық тау-кен компаниясы («Самұрық-Қазынаның» еншілес ұйымы) Еуропалық қайта құру және даму банкінің (ЕҚДБ) қаражатына Арал өңіріндегі тұзды көлдердің суында литийдің бар-жоғын анықтау үшін зерттеу жүргізеді. Бұл туралы компанияның кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі бас директоры Нариман Әбсаметов мәлімдеді.

«ЕҚДБ есебінен қаржыландырылады және біз сынамаларды (Арал өңірінің тұзды көлдерінен) алуды жоспарлап отырмыз, литийдің белгілі бір мөлшерін табуға тырысамыз. Білесіз бе, литий өндірісінің екі түрі бар. Біреуі – тұзды судан, екіншісі – кеннен», – деді ол MINEX-2024 форумы барысында.

Әбсаметов Қазақстан Оңтүстік Америка елдеріне ұқсайтынын атап өтті, мұнда литий тұзды ерітінділерден өндіріледі. Атап айтқанда, бұл металдың қоры...

Смарт технологиялар қоғамның барлық саласына дерлік еніп жатыр. Соның ішінде медицина да бар. Емделуі қиын, ауыр формадағы ауруларды жаңа технологиялардың көмегімен жеңуге болады. Жасанды интеллект, виртуал және толықтырылған реалити, дижитал технологиялар, ағзаларды 3D-принтермен басып шығару, нанотехнологияларды бұрын фантастикалық фильмдерден көретін болсақ, қазір бұл шындыққа айналып келеді. Kursiv Media тілшісі медицина саласындағы 5 смарт технологияға шолу жасап шықты. 

CRISPR-Cas9 атты геномды өңдейтін технология

Молекулалық биологияның болашағы жарқын бағыттарының бірі — генді өңдеу. Ал өңдеуге қолданылатын құралдардың ішінде CRISPR-Cas9 жүйесінің жөні бөлек.

2020 жылы Эмманюэль Шарпантье мен Дженнифер Дудна деген ғалымдар осы үшін Нобель сыйлығын иеленді. Бұл жүйе — бактериялар мен...

Астана сотында бұрынғы ұлттық экономика министрі Қуандық Бишімбаев пен оның туысы Бақытжан Байжановқа қатысты іс бойынша сот процесі жалғасып жатыр.

17 сәуірдегі сот отырысында қылмыстық іс бойынша куәгер – марқұм Салтанат Нүкенованың құрбысы Аида Ахмедина екінші рет қатысты.

Бұған дейінгі сот отырысында Ахмедина мен марқұм Нүкенова арасындағы хаттар оқылған еді. Алайда Бишімбаевтың адвокаттары екеуара әңгімені іс материалдарына қоспауды сұрады. Әңгіменің қолдан «жасалмағанын» растау үшін мемлекеттік айыптаушылар куәгерді тағы бір рет сот залына шақырған.

Нүкенова құрбысына жазған хаттарында Қуандық Бишімбаевтың әрекеті мен психологиялық жағдайы туралы айтқан.

Нүкенованың құрбысына жазған хаттарында не айтылған

Салтанат Нүкенова: Енді білмеймін, мен кетсем, ол сосын...

Фото: Kaspi.kz

Kaspi.kz-тің негізін қалаушылар Вячеслав Ким мен Михаил Ломтадзе су тасқынынан зардап шеккен қазақстандықтарға көмектесу үшін 20 миллиард теңге бөледі. Қаражат Солтүстік Қазақстан және Ақмола облыстарында тұрғын үйлерді жөндеуге, сатып алуға және салуға жұмсалады.

Kaspi.kz Директорлар кеңесінің төрағасы және негізін қалаушылардың бірі Вячеслав Ким:

«Баспанасыз қалған адамдар үшін бүкіл елімізбен бірге уайымдаймыз. Мыңдаған отбасылар көшірілді, олар өз үйлеріне қашан оралатыны белгісіз. Кейбір елдімекендерде су әлі де көтеріліп жатыр. Бұл апат ешкімді бей-жай қалдырмайды. Мемлекет, бизнес және біздің азаматтар зардап шеккен аймақтардағы адамдардың өмірін қалпына келтіру үшін барын салуда. Біз Мемлекет басшысының зардап шеккендерге көмек көрсету туралы шақыруына қолдау көрсетіп...

Еліміздегі ірі су қоймалары инвестиция салғысы келмейтін олигархтардың иелігіне өтіп кеткен. Осылай деп мәлімдеген Мәжіліс депутаты Бақытжан Базарбек гидротехникалық құрылыс саласындағы жүйелі мәселелер мен ондағы заң бұзушылықтар туралы айтты. Ол прокурорлардан бұл нысандар мен олардың иелерін тексеруін талап етті.

Мәжілістің жалпы отырысында депутат Бақытжан Базарбек премьер-министр Олжас Бектенов пен Бас прокурор Берік Асыловтың атына сауал жолдады.

«Соңғы онжылдықта Doing Bussiness рейтингіндегі көрсеткіштерге және ШОБ-ты қолдауға ұмтыламыз деп адамдардың қауіпсіздігі мәселесін екінші орынға қойдық. Осылайша, су шаруашылығы мен оның кәсіпорындары, ірі су қоймаларындағы бөгеттерді нығайтуға және оның жағдайын жақсартуға инвестиция салғысы келмейтін жергілікті олигархтардың иелігіне оп-оңай өтіп...

Қазақстан «Қашағанда» мұнай өндіретін халықаралық компаниялардан 150 млрд доллар көлемінде өтемақы талап етіп отыр, деп жазады Bloomberg жеке дереккөздеріне сілтеме жасап.

2023 жылдың сәуірінде Bloomberg Қазақстанның «Қашаған» операторы North Caspian Operating Company N.V.-ға қарсы 13 млрд доллар сомасына сотқа шағым түсіргенін хабарлады.

Бұған себеп – халықаралық компаниялардың тендерлік процедураларды бұзып, мердігерлік жұмыстарды толық орындамауы. Қазір Қазақстан арбитраждық шағымдарын 150 млрд долларға дейін арттырды.

«Қосымша талап сомасы 138 миллиард доллар. Бұл үкіметке уәде етілген, бірақ кен орнын игеріп жатқан компанияның мұнай өндіру құнының есебін көрсетеді», – деп жазады Bloomberg.

Осы орайда Қазақстан Энергетика министрліг...

Астана – Дубай – Астана бағыты бойынша рейстер шегерілді. Бұл жайлы Астана халықаралық әуежайы хабарлады.

Астана халықаралық әуежайы Fly Dubai және Air Astana авиакомпанияларының рейстер кестесіндегі соңғы өзгерістері туралы ақпарат таратып, онда Fly Dubai авиакомпаниясының бүгінге ұшып келуге жоспарланған FZ1303 және FZ1307 рейстері, сондай-ақ ұшуға жоспарланған FZ1304 және FZ1308 рейстері тоқтатылғанын хабарлады.

Сонымен қатар, Air Astana авиакомпаниясының Дубай – Астана бағытындағы кешіктірілген KC2060 рейсінің бүгін қонатыны жазылған.

«Таңертең сағат 07:25-те Астана – Дубай бағыты бойынша KC205 рейсі жүзеге асырылды. Аталмыш рейс Астана қаласына түнгі уақытта ұшып келеді»,- делінген баспасөз хабарламасында.

Жолаушылар рейстер...

Қазақстанда су тасқынына қатысты жалған ақпарат көп тарай бастаған. Сонымен бірге су тасқынын пайдаланып, ақша табуды көздеген интернет-алаяқтар да көбейіп кеткен. Бұл жайлы Үкімет басшысына жолдаған сауалында Мәжіліс депутаты Сергей Пономарев айтты.

Депутат соңғы күндері жалған ақпарат көбейгеніне тоқталды. Айтуынша, «Қостанай облысындағы Қаратомар су қоймасы жарылуға жақын», «Жаңаөзенде су көтеріліп, жол жабылды», «зардап шеккендерге үкімет қазақстандықтардан ақша жинап жатыр», «Астанаға үлкен көлемде су келе жатыр, бізде онымен онымен күресетін ешкім жоқ» деген сыңайда ақпараттар тараған. Мұндай сарындағы ақпараттарды тек әлеуметтік желілерден ғана емес, кейде ресми БАҚ-тардан кездестіріп қалуға болатынын айтқан депутат:

«Кейбір адамдар әлеуметтік...

«Тау-Кен Самұрық» тау-кен өндіру компаниясы («Самұрық-Қазынаның» еншілес кәсіпорны) 2024 жылдың қазан айында Қызылорда облысындағы «Шалқия» кен орнында қорғасын-мырыш өндіруді бастамақ. 2025 жылы өндіріс көлемін 2,2 млн тоннаға жеткізу көзделген. Бұл туралы MINEX-2024 форумында компанияның басқарма төрағасы Бақыт Шыршықбаев айтты.

«Тау-кен жұмыстарының басталуы тұрғысынан біздің жоспарымыз 2024 жылдың қазан айында өндіруді бастау. Сонымен қатар келесі жылы 2,2 миллион тонна кен өндіру. Қазір зауытымыз салынып жатыр. Осы ретте толлинг, яғни бұл кенді үшінші тарап фабрикасында өңдеу әдісін қарастырып жатырмыз. Келіссөздерді аяқтап, басқа зауыттарда өңдеу бойынша зерттеу жүргізіп жатырмыз. Әзірге кәсіпорындардың атын атай алмаймын», – деді Шыршықбаев MINEX-2024 форумы...

Қаржы министрлігі инфрақұрылымы жобаларына жұмсалатын қаржы көлемін қысқартпақ. Есесіне үкіметтің төтенше жағдай салдарын жоюға арналған резервін 7 млрд теңгеден 59,3 млрд теңгеге дейін арттырмақ.

Министрлік «2024-2026 жылдарға арналған республикалық бюджетке» өзгерістер енгізетін қаулы жобасын «Ашық НҚА» порталына жариялаған. Қоғамдық талқы 22 сәуірге дейін жалғасады.

Сонымен қатар ҚР Үкіметінің резерві 467,3 млрд теңгеден 494,3 млмр теңгеге дейін артады. Ал шұғыл шығындарға арналған резервінің көлемі 458 млрд теңгеден 432,6 млрд теңгеге азаймақ.

Шығынды қысқартуға қатысты өзгерістер 2024 жылы бюджеттік инвестицияларды 2,286 триллион теңгеден 2,281 трлн теңгеге дейін қысқартуды көздейді. Нәтижесінде 5 млрд теңге үнемделмек.

Министрлік биыл нысаналы даму...

Мәжіліс депутаты Ринат Заитов өңірлердегі су тасқынына дайын болмаған жергілікті билік өкілдерін жазалауды ұсынды. Өз ұсынысын депутат Мәжіліс отырысы кезінде үкімет басшысы Олжас Бектеновке жолдады. 

«Тосыннан келген топан суды қанша жерден табиғи құбылыс десек те, апатқа кінәлі адами салғырттықтар да бар. Дәлелімен айтсақ, Атырау облысы мен Құлсары қаласының маңынан заңсыз салынған су бөгеттері, жергілікті биліктің көктемгі су тасқынына әлсіз әзірленгені, сын сағатта абдыраған жұрттың әрекетін үйлестіре алмауы да осындай салдарға әкеліп соқты», – деді депутат.

Ол жергілікті билікпен жауапты министрліктер су тасқынына дейін дабыл қаққан депутаттар Дүйсенбай Тұрғанов, Бақытжан Базарбекпен Жылой аудандық мәслихатының депутаты...

Металл өндіруден қалған минералды түзілімдерді өңдеу кезінде пайдалы қазбаларды өндіру салығы мөлшерлемесін нөлге теңестіру керек. MINEX-2024 форумында баяндама жасаған Тау-кен-металлургиялық кәсіпорындар қауымдастығының атқарушы директоры Николай Радостовец осындай ұсыныс айтты.

«Қазақстанда қатты минералды техногендік қалдықтардың көп мөлшері жинақталған. Біз жыл сайын өндірілетін шикізаттың 11 пайызын ғана өңдейміз. Яғни жыл сайын өсім байқалады. Қауымдастық үкіметке бұл мәселені әкімшілік ықпалсыз шешу керек деген мәселені жеткізгісі келеді. Ең алдымен, салық жеңілдіктерін жасау керек. Егер қазір қалдықтарды өңдейтін болсақ, онда пайдалы қазбаларды өндіру салығының мөлшерлемесі толыққанды шикізатты өңдеумен бірдей болады. Бұл – әділетсіз», – деді Николай Радостовец.

Қазақстанда 60 миллиард...

Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі қатты пайдалы қазбаларды өндірудің сервистік қызметтері нарығына талдау жасап, Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің іс-әрекеттерінен бұзушылықтар анықтаған. Бұл жайлы агенттіктің баспасөз қызметі хабарлады.

Агенттік хабарлауынша, Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі арнай бұйрық шығарып, «Ұлттық геологиялық қызмет» АҚ ведомстволық бағынысты ұйымына инвесторлардан ақы алу құқығын берген.

Солайша 2022-2023 жылдарда жалпы сомасы 1,18 млрд теңгеге геологиялық ақпарат алуға 3999 өтінім түскен. Ең көп төлем сомасы – 1 қызмет үшін 38,9 млн теңгені құраған.

«Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің бұл бұйрығы барлық мүдделі тарапқа геологиялық ақпаратқа ашық және тегін қол жеткізуге кепілдік беретін «Жер қойнауы және...

Солтүстік Қазақстан облысының полиция департаменті су тасқынынан зардап шеккендерге көмек жинау туралы әр үшінші хабарламаның алаяқтық екенін анықтаған.

Ақпаратқа сүйенсек, су тасқыны кезінде WhatsApp мессенджерінде құрылған чаттарға солтүстікқазақстандық полицейлер мониторинг жүргізген.

Петропавлдың шеткі аудандарын терең су басқаннан кейін WhatsApp мессенджерінде топтар құрылып, оларға қаланың және облыстың тұрғындары қосылған. Бұл топтарда адамдар тасқын барысында туындаған проблемаларды талқылап, ойларымен бөлісіп, зардап шеккендерге көмек ұйымдастырады. СҚО полиция департаменті криминалдық полиция басқармасы осы топтарды тексеруді жөн санап, олардың кейбірінен алаяқтық белгілерін анықтаған.

«Соңғы уақытта су тасқынынан зардап шеккен адамдардың банктік карталарының нөмірлері және көмек сұрау туралы өтініштері көрсетілген хабарландырулар тарап кетті. Киберқылмысқа қарсы күрес бөлімінің қызметкерлер...

Елімізде тұрмыстық зорлық-зомбылық сипаттағы қылмыстарды тергейтін әйел полицейлердің саны артуы мүмкін. Бұл туралы Ішкі істер министрінің орынбасары Игорь Лепеха Мәжіліс кулуарында айтты.

ІІМ орынбасары әйелдер құқығы мен балалар қауіпсіздігіне арналған жаңа заңды іске асыру үшін үлкен дайындық жұмысы жүргізілуі тиіс деп есептейді. Бұл үшін Ішкі істер органдарындағы қызметкерлер де қайта даярлаудан өтеді. Игорь Лепеха жәбірленушіні арыз жазудан бас тартуға үгіттеген полицейлер де жазадан құтылмайтынын мәлімдеді.

«Үгіттеу бойынша барлық фактіні тексереміз. Егер ондай жағдайлар орын алса, хабарлаңыздар. Ондай әрекетке жол берген қызметкерлерді жауапқа тартамыз. Бұдан бөлек жауап қайтару тетігін де қарастыру қажет. Осыған дейін мұның бәрі Әкімшілік кодексте...

Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы 2024 жылдың 1 тоқсанындағы Қазақстанның бағалы қағаздар нарығына шолуын жариялады. 

Құжатқа сүйенсек, 2024 жылдың 1 тоқсанында елдің қор индекстері қарқынды өсті. Мәселен, AIXQI индексі 9,2%, ал KASE индексі 21,3% динамика көрсетті

«Бұл өсімнің негізгі драйвері корпоративтік пайда мен дивиденд төлемдерінің артуы, базалық мөлшерлеменің төмендеуі (баламалы инвестициялық құралдардың кірістілігі төмендейді) және рейтингтік агенттіктердің оң бағалары болды. Сондай-ақ инвесторлар сұранысына үш ірі банк:  Халық банк (+30,2%), Kaspi (+26,1%) және BCC (+54,2%), сондай-ақ Kcell (+61,9%) акциялары ие болды. Банк акцияларына деген сұранысқа қаржы нәтижелері әсер етті. Мәселен, 2023 жылы қаржы институттарының жиынтық пайдасы 22,4%-ға өст...

Қазір «жасыл» қаржыландыру мәселесі өткір тұр. Екі ауыз сөзден тұратын бұл мәселенің сан алуан қыры бар. Ол – қоршаған ортаның тазалығы, ол – экологиялық таза өнім, ол – «жасыл» жобалар инвестициясы, ол – экономикаға өзгеше көзқараспен қарау деп жалғаса береді. Қалай болғанда да «жасыл» қаржыландыру – жобаны жүзеге асыру үшін қажетті ұзақ мерзімді қаржыландыру жүйесінің тамаша баламасы. Өйткені бұл жерде, ең бірінші кезекте, жобаның экологиялық тазалығы, қоршаған ортаға тигізер зардабының минималды деңгейі ескеріледі.

Қазір бұл бағытта бірқатар шаруа тындырылып, біршама құжаттар қабылданды:

Мопед механикалық көлік құралына жатқызылып, тіркеуге алынады. Ал жүргізушілері мемлекеттік баж салығын төлейді. Бұл жайлы Мәжіліс отырысында тиісті заң жобасын талқылау кезінде айтылды. Заң жобасын депутаттар бірінші оқылымда мақұлдады.

Бұл заң жобасын парламент депутаттары әзірлеген. Заң негізінде көшедегі мопедтердің жол жүрісін реттеу көзделген.

Бүгінгі күннің ең арзан көлігі саналатындықтан, елімізде мопед жүргізушілерінің саны артқан. Соған сай мұндай көлік түрімен жасалатын апаттар да көбейген. Мәжілісте заң жобасын таныстырған депутат Екатерина Смышляева мұндай көлік түрлерінің қатысуымен 2023 жылы 750 апат болғанын айтты. Бұл көрсеткіш 2022 жылмен салыстырғанда 4 есе көп екен.

«Заң жобасында қозғалтқыш...

Қазақстан мен Ресей көмір жылу электр орталығын салу туралы үкіметаралық келісімге қол қойды. Келісімшарт аясында Ресей Қазақстанның Өскемен, Семей және Көкшетау қаласында ЖЭО салады.

Келісімге қос тараптан Энергетика министрлері қол қойған. Тараптар «ИНТЕР РАО – Экспорт» ЖШҚ және «Самұрық-Энерго»АҚ атынан жұмыс істейтін уәкілетті ұйымдарды да анықтады.

«Үш облыс орталығында – Семей, Көкшетау және Өскеменде үш жаңа ЖЭО іске асыру энергетикалық көмірдің мол қорын ескере отырып, олардың одан әрі дамуына қуатты серпін береді», – деп атап өтті ҚР Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев.

Қазақстан тарапынан уәкілетті ұйым «Самұрық-Энерго» АҚ атынан ЖЭО шоты бойынша жол картасын...

Мәжіліс депутаттары екінші оқылымда «Масс-медиа туралы» заң жобасын мақұлдады. Жобаға «ЛГБТ насихаттау» туралы түзетулер енгізілген жоқ.

Мәжіліс қабылдаған заң жобасы Сенатқа жіберілді. Заң жобасынан Amanat партиясының депутаттары Асхат Аймағамбетов пен Жанарбек Әшімжан ұсынған «ЛГБТ насихаттау» туралы түзетуді алып тастады. 

Мәжіліс отырысынан кейін мәдениет және ақпарат вице-министрі Қанат Ысқақов түзетулер енгізу туралы ұсынысқа не түрткі болды деген сұраққа жауап бере алмады. Аталмыш бастаманы көтергендердің бірі Асхат Аймағамбетов заң жобасында бұл түзетулер жоқ екенін айтты. Алайда аталмыш мәселе депутат пен оның әріптестерін алаңдататынын атап өтті.

«Мен Қазақстан азаматтарының көпшілігі осы қатынастар туралы ақпараттың біржақты бұрмаланып ұсынылуына алаңдаулы екеніне...

«Бәйтерек» холдингі тұрғын үй кезегіндегі азаматтарды баспанамен қамтамасыз ету үшін 839 млрд теңгеге әкімдіктердің облигацияларын сатып алмақ. Бұл қаржыға 7,6 млн шаршы метр әлеуметтік тұрғын үй салынады.

Ол 2033 жылға тұрғын үйге деген қарай қажеттіліктің 8,8%-ын құрайды. Холдинг сонымен қатар бюджеттен бөлінген қаражат есебінен кезекте тұрғандарға жеңілдікті несие беруді жалғастыруға ниетті.

 «Холдингтің еншілес ұйымы – «Қазақстандық тұрғын үй компаниясы» АҚ мүдделі мемлекеттік органдар және жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп жақын арада халықтың әлеуметтік осал топтары үшін 272 млрд теңге сомасына жекешелендіру құқығымен жалға берілетін тұрғын үй сатып алу жөніндегі бағдарламаны іске қосады. Бұл республика бойынша 1 млн шаршы метрден...

Су астында қалған өңір тұрғындары несиеге алынған көліктері суға кеткен жағдайда мүлкіне келген зардапты есептетіп көмек ала алады. Бұл туралы Мәжіліс кулуарында Қаржы министрінің орынбасары Ержан Біржанов айтты.

«Әр жағдайды комиссия жеке-жеке қарайды. Оларға да(көлігі суға кеткендерге де – ред.) көмек көрсетіледі. Барлық мүлік есептеледі. Міндетті түрде зардапты толық есептейтін боламыз. Президент те, үкімет басшысы да уәде берді ғой», – деп жауап берді Біржанов журналистердің автонесиеге алынған суға кеткен көліктердің шығынын есептеу туралы сұрағына.

Бұдан бөлек, су басқан аймақтардағы несие алған тұрғындарды төлем мерзімдері қайта қаралатынын атап өтті.

«Несие бойынша барлығына...

2024 жылғы қаңтар-наурызда Қазақстандағы негізгі капиталға салынған инвестиция көлемі 2816,3 млрд теңгені құраған. Бұл 2023 жылғы қаңтар-наурызбен салыстырғанда  0,8% аз. Ұлттық статистика бюросы 3 айда негізгі капиталға салынған инвестиция туралы мәлімет жариялады.

Өңірлер бойынша статистика 

Инвестициялардың төмендеуі Ақмола облысында – 36,7%, Атырау ( 29,5%), Абай (25,9%), Шығыс Қазақстан (10,7%), Ақтөбе (10,5%) және Манғыстау (10,3%) обылыстарында байқалды.

Бұл ретте негізгі капиталға салынған инвестицияның нақты көлемінің индексі бірнеше облыста өскен. Солтүстік Қазақстан облысы – 48,8%, Жетісу облысы-  42%, Қызылорда – 32,8% және Түркістан облысында 31%  болса, Астана қаласында – 30,8%, Жамбыл (24,4%) және Алматы (21,8%) облысында байқалады,. 

Инвестицияның едәуір үлес...